Nông dân Nga và nỗi lo... được mùa (kỳ I)

STNN - Khi châu Âu và Hoa Kỳ bị ảnh hưởng bởi hạn hán, sản xuất lương thực bị ảnh hưởng ở các mức độ khác nhau, thì nước Nga lại có một vụ mùa bội thu chưa từng có. Tuy nhiên, nước Nga lại phải đối mặt với nỗi lo xuất khẩu nông sản.

Rào cản trong xuất khẩu nông sản của nước Nga

Dữ liệu mới nhất của Bộ Nông nghiệp Nga cho thấy, tính đến nay, các kho hàng của Nga đã chứa 147,5 triệu tấn ngũ cốc, trong khi việc thu hoạch vẫn đang tiếp tục. Bộ Nông nghiệp Nga dự kiến thu hoạch ngũ cốc trong năm nay sẽ đạt 150 triệu tấn và lúa mì đạt 100 triệu tấn, đều là các mức cao nhất từ trước tới nay (mức kỷ lục mà Nga từng đạt là 135 triệu tấn ngũ cốc vào năm 2017, trong đó có 86 triệu tấn lúa mì).

Tuy nhiên, niềm vui do vụ mùa bội thu mang lại cũng không khiến những người nông dân Nga vơi đi nỗi lo: “Làm thế nào để giải quyết vấn đề xuất khẩu ngũ cốc?”. Khi xung đột giữa Nga và Ukraine bùng phát vào cuối tháng 2, phương Tây đã áp đặt nhiều đợt trừng phạt đối với Nga. Mặc dù bản thân các lệnh trừng phạt không liên quan trực tiếp đến việc xuất khẩu ngũ cốc của Nga nhưng phương Tây đã áp đặt nhiều hạn chế đối với Nga về bảo hiểm vận chuyển và giải quyết giao dịch. Điều này đã làm "nản lòng" nhiều người mua ngũ cốc của Nga.

Thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen được ký kết vào cuối tháng 7 dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 19/11 tới. Hiện các bên đang tích cực làm việc để tháo gỡ những rào cản cuối cùng.

Barsali Bhattacharyya - một nhà phân tích nghiên cứu tại Economist Intelligence Unit (EIU - một tổ chức phân tích kinh doanh trực thuộc The Economist Group, tổ chức này chủ yếu cung cấp dịch vụ tư vấn, phân tích dự báo kinh tế cho các quốc gia, ngành, lĩnh vực quản lý, cho các nhà hoạch định chính phủ và doanh nghiệp toàn cầu và được biết đến với việc đưa ra các mô hình dự báo độc quyền, đánh giá rủi ro bằng phương pháp tiên tiến, khách quan, độc lập, minh bạch nhất trong các dịch vụ phân tích, dự báo kinh tế cụ thể của từng quốc gia ), cho biết: Thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen thực sự là một tin yên tâm để giảm bớt căng thẳng đang diễn ra về nguồn cung cấp lương thực toàn cầu hiện nay. Ông nói: “Nhưng thật không thực tế nếu kỳ vọng xuất khẩu lương thực của Ukraine sẽ trở lại mức trước xung đột, chừng nào xung đột còn tiếp diễn, hiệu quả giảm thiểu sẽ bị hạn chế”.

Công nghệ và “địa lợi” khiến sản lượng ngũ cốc của Nga tăng cao

Trước đó, một số cơ quan nghiên cứu thị trường nông sản của Nga cũng đưa ra kỳ vọng thu hoạch "tốt nhất trong lịch sử". Trong số đó, Viện Nghiên cứu Thị trường Nông nghiệp Nga (IKAR) vào cuối tháng 9 đã nâng triển vọng thu hoạch ngũ cốc năm 2022 của Nga lên từ 150 triệu đến 152 triệu tấn, bao gồm 99 triệu đến 100 triệu tấn lúa mì. Tương tự đối với dự đoán của Hiệp hội Ngũ cốc Nga (GRU).

Hiện tượng nóng lên toàn cầu vô hình trung đã cải thiện vị thế của Nga trên thị trường nông sản quốc tế. Về điều kiện tự nhiên, Nga có diện tích đất canh tác rộng lớn, địa hình bằng phẳng, đất đai màu mỡ, đủ nguồn nước. Ngoại trừ nhiệt độ thấp, các điều kiện còn lại đều rất thuận lợi cho ngành trồng trọt của Nga. Khi hiện tượng trái đất nóng lên ngày càng rõ rệt, nhiệt độ trung bình của trái đất tăng lên đã cải thiện môi trường trồng trọt trên đất Nga, khiến phạm vi thích hợp cho canh tác nông nghiệp ở Nga dần được mở rộng, từ đó tăng sản lượng lương thực. Ngoài ra, Chính phủ Nga cũng tích cực chủ trương áp dụng công nghệ hiện đại ở lĩnh vực nông nghiệp trong những năm gần đây, giúp cho sản lượng nông sản không ngừng tăng.

Tuy nhiên, trước một vụ mùa bội thu, nông dân Nga lại gặp phải những vấn đề mới. SovEcon, một công ty tư vấn và phân tích thị trường chuyên về phát triển nông nghiệp ở khu vực Biển Đen cho biết, lúa mì chất đống ở Nga và sản lượng khổng lồ không thể chuyển thành mặt hàng xuất khẩu tương ứng. Andrey Sizov, Giám đốc Điều hành của công ty nói rằng, việc lưu trữ là một vấn đề lớn đối với nông dân Nga trong vài tháng qua - một tình huống mà chúng tôi chưa gặp phải kể từ năm 2017, 2018.

Chử Cường (TH)