Vườn bách thảo có thể làm mát không khí thành phố khoảng 5°C

STNN - Nhiệt độ trên khắp thế giới đang gia tăng, năm 2023 vừa qua được xác nhận là năm nóng nhất kể từ khi dữ liệu được ghi nhận. Một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng, việc đưa thiên nhiên - đặc biệt là vườn bách thảo - vào các thành phố có thể làm giảm nhiệt độ của thành phố khoảng 5 độ C.

• Giải bài toán thiếu thiên nhiên trong không gian sống của người Sài Gòn
• 50.000 cây bản địa sẽ được trồng tại Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu – Khe Nước Trong

Nếu bạn sống gần các khu vực có rừng, bạn sẽ biết rằng, một trong những cách tốt nhất để thoát khỏi cái nóng là đi đến chỗ có cây che phủ. Sống trong một "khu rừng bê tông" khiến bạn có ít lựa chọn hơn, nhưng công viên có nhiều cây xanh hoặc vườn bách thảo trong thành phố có thể giúp bạn cảm thấy mát mẻ, dễ chịu hơn rất nhiều.

Nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Surrey (Anh) cho thấy, vườn bách thảo có thể làm giảm 5°C nhiệt độ không khí thành phố. Các vùng đất ngập nước và vườn mưa (rain garden - một hình thức mô phỏng lại vườn tự nhiên với quy mô nhỏ) cũng làm mát cho thành phố với mức giảm nhiệt là 4,7 và 4,5°C. Cây trồng dọc đường phố cũng giúp giảm nhiệt (khoảng 3,8°C), các công viên thành phố giảm được 3,2°C.

Cây xanh giúp giảm nhiệt bằng cách giảm lượng ánh sáng mặt trời trực tiếp chiếu xuống mặt đất, đồng thời giải phóng độ ẩm vào không khí. Các vùng nước làm mát môi trường xung quanh thông qua "sự thoát hơi nước, tạo bóng, hiệu ứng suất phản chiếu, tái tạo nước ngầm và đệm nhiệt độ". Chúng cũng có thể đóng vai trò là bộ tản nhiệt, làm mát vào ban ngày và làm ấm vào ban đêm. Mái và tường xanh không chỉ giúp cách nhiệt cho các tòa nhà mà còn làm giảm sự hấp thụ nhiệt. Ngoài ra, thảm thực vật có thể đóng vai trò điều tiết gió tự nhiên.

Nhiều dự án kiến trúc trên thế giới ưu tiên sử dụng cây xanh ở mặt tiền, vừa tạo cảnh quan vừa làm mát cho công trình. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng, cần mở rộng độ che phủ thực vật trên mặt đất, tường, mái nhà... Nhưng họ cũng nhận ra rằng, không có một giải pháp đơn giản nào phù hợp với mọi địa phương mà phần lớn sẽ phụ thuộc vào quy hoạch hiệu quả. "Trước khi lựa chọn các biện pháp can thiệp cơ sở hạ tầng đô thị xanh lá cây - xanh da trời - xám phù hợp, cần phải đánh giá bối cảnh địa phương, điều kiện môi trường, các nguồn lực sẵn có và ngân sách để đảm bảo tính hiệu quả lâu dài và tránh những hạn chế có thể xảy ra."

Hoàng Thiên (lược dịch theo newatlas)