Các nhà nghiên cứu cảnh báo: Một đại dịch mới có thể xuất hiện trên động vật

STNN - Các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng động vật mà chúng ta ăn có thể là cửa ngõ cho một đại dịch dưới dạng kháng thuốc, giải phóng một làn sóng siêu vi khuẩn.

• Thâm canh chăn nuôi có thể làm tăng nguy cơ xảy ra dịch bệnh mới?

Tổ chức Y tế Thế giới ước tính rằng các bệnh kháng thuốc có thể gây ra tới 10 triệu ca tử vong mỗi năm vào năm 2050.

Các nhà nghiên cứu đã phân tích thách thức về sức khỏe cộng đồng và an ninh lương thực này trong ngành công nghiệp thực phẩm động vật ở Đông Nam Á. Nghiên cứu được đăng tải trên Tạp chí Khoa học và Công nghệ Thực phẩm Quốc tế.

Thách thức này có liên quan đến Úc, quốc gia có mối quan hệ chính trị, kinh tế và xã hội chặt chẽ với các quốc gia trong khu vực. Úc đã kỷ niệm 50 năm hợp tác với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại một hội nghị thượng đỉnh đặc biệt ở Melbourne vào đầu năm nay.

Giáo sư khoa học sinh học Rajaraman Eri và nhà vi sinh vật học Tiến sĩ Charmaine Lloyd từ Đại học RMIT ở Úc và chuyên gia chính sách công Tiến sĩ Pushpanathan Sundram từ Thái Lan đã đồng viết bài báo trên tạp chí.

“Có một đại dịch lớn có thể xảy ra dưới dạng kháng thuốc kháng sinh”, Eri, Phó khoa Khoa học sinh học và Công nghệ thực phẩm tại RMIT và cũng là bác sĩ thú y, cho biết. “Chúng ta sẽ phải đối mặt với tình huống thế giới cạn kiệt thuốc kháng sinh. Điều đó có nghĩa là chúng ta sẽ không thể điều trị các bệnh lây nhiễm”.

Nhóm nghiên cứu cho biết châu Á là điểm nóng về tình trạng kháng thuốc kháng sinh ở động vật, trong đó Đông Nam Á là tâm dịch.

Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp, khu vực này có hơn 2,9 tỷ con gà, 258 triệu con vịt, 7 triệu con gia súc, 15,4 triệu con trâu, 77,5 triệu con lợn, 13,7 triệu con cừu và 30,6 triệu con dê.

“Chăn nuôi gia súc, chủ yếu dành cho các hộ nông dân nhỏ, tạo việc làm và thu nhập phụ, cải thiện thành phần chế độ ăn uống của hộ gia đình và an ninh dinh dưỡng, đồng thời cung cấp thực phẩm và phúc lợi kinh tế cho các quốc gia tương ứng”, Sundram, người đã đóng góp vào nghiên cứu khi ông còn học tại Đại học Chiang Mai ở Thái Lan, cho biết.

Bài nghiên cứu nêu bật những thách thức của Đông Nam Á liên quan đến tình trạng kháng thuốc và tồn dư thuốc kháng sinh ở động vật.

Tình trạng kháng thuốc xảy ra khi các vi sinh vật phát triển khả năng kháng thuốc đối với các tác nhân kháng thuốc mà chúng tiếp xúc.

“Ở trang trại, sự hiện diện của kháng sinh trong thực phẩm, đất, nước chảy tràn và chất thải động vật có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng kháng thuốc này”, Lloyd, đến từ Khoa Khoa học của RMIT, cho biết. “Việc sử dụng quá mức và sử dụng sai thuốc kháng khuẩn, đặc biệt là để thúc đẩy tăng trưởng ở động vật khỏe mạnh, đã dẫn đến tỷ lệ kháng thuốc tăng lên. Vì vi khuẩn kháng thuốc ở động vật có thể được truyền sang người thông qua chuỗi thức ăn hoặc tiếp xúc trực tiếp, nên con đường lây truyền này làm nổi bật mối liên hệ giữa sức khỏe của con người và động vật, nhấn mạnh nhu cầu giải quyết tình trạng kháng thuốc kháng khuẩn ở động vật làm thực phẩm”.

Cặn thuốc ở động vật làm thực phẩm là cặn thuốc, thuốc trừ sâu và các chất hóa học khác còn sót lại trong mô hoặc sản phẩm của động vật sau khi dùng hoặc tiếp xúc với các chất này.

“Cặn thuốc thú y thường phát sinh do sử dụng quá mức và sử dụng không đúng cách các chất kháng khuẩn, chất kích thích tăng trưởng và các loại thuốc thú y khác trong các hoạt động chăn nuôi”, Eri cho biết. “Những nỗ lực trong khu vực nhằm quản lý việc sử dụng thuốc kháng khuẩn đang được tiến hành, nhưng ngày càng có nhiều lo ngại về việc tiêu thụ các sản phẩm có cặn thuốc kháng khuẩn, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người do sự hiện diện của vi khuẩn và mầm bệnh kháng thuốc kháng sinh ở vật chủ”, Sundram cho biết.

“Ở Úc, chúng tôi có các chính sách tuyệt vời để giải quyết tình trạng kháng thuốc kháng khuẩn, cụ thể là việc sử dụng thuốc kháng sinh được quản lý chặt chẽ”, Eri cho biết. “Nhưng điều đó không đúng ở cấp độ toàn cầu. Ở nhiều quốc gia, bất kỳ ai cũng có thể mua thuốc kháng sinh, dù là để sử dụng cho người hay động vật”.

Nhóm nghiên cứu đưa ra sáu khuyến nghị cho các nhà hoạch định chính sách ở các nước ASEAN để giải quyết tình trạng kháng thuốc và tồn dư thuốc kháng sinh ở động vật làm thực phẩm:

1. Nhận ra sự khác biệt giữa tồn dư và kháng thuốc, để giải quyết các thách thức về tình trạng kháng thuốc bằng các biện pháp can thiệp phù hợp đối với động vật làm thực phẩm ở Đông Nam Á.
2. Hợp tác trong khu vực và xây dựng các chiến lược phù hợp để ứng phó với các đợt bùng phát dịch bệnh, các vấn đề về môi trường, mức tồn dư và tình trạng kháng thuốc kháng sinh.
3. Triển khai các chiến dịch nâng cao nhận thức theo từng quốc gia, giám sát chặt chẽ tình trạng tồn dư và tình trạng kháng thuốc, các quy định phù hợp và sử dụng thuốc kháng sinh có trách nhiệm để giảm nguy cơ kháng thuốc.
4. Thúc đẩy hợp tác và sáng kiến ​​quốc tế để giải quyết tình trạng kháng thuốc một cách toàn diện, đảm bảo mặt trận thống nhất chống lại cả tồn dư và tình trạng kháng thuốc.
5. Tăng cường hệ thống y tế công cộng.
6. Thúc đẩy đổi mới và nghiên cứu các giải pháp kháng thuốc thay thế, các biện pháp canh tác bền vững và chẩn đoán tiên tiến, để đi trước các thách thức đang phát triển.

Theo: mard.gov.vn