Sản xuất nông nghiệp tháng 9 bị ảnh hưởng nặng nề bởi cơn bão số 3

Lúa hè thu: Diện tích gieo trồng lúa hè thu của cả nước năm nay ước đạt 1.909,2 nghìn ha, giảm 3,6 nghìn ha so với vụ hè thu năm 2023, trong đó lúa hè thu tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long với 1.469,8 nghìn ha, chiếm 77,0% diện tích gieo cấy của các nước, giảm 4,6 nghìn ha. Diện tích lúa hè thu năm nay giảm do ảnh hưởng của hạn hán, nhiễm mặn, nhiều địa phương chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cơ cấu cây trồng và mùa vụ. Một số địa phương có diện tích lúa hè thu giảm nhiều là: Tiền Giang giảm 5,4 nghìn ha; Khánh Hòa giảm 2,3 nghìn ha; Vĩnh Long giảm 0,9 nghìn ha... Đến ngày 20/9/2024 cả nước thu hoạch được 1.800,4 nghìn ha lúa hè thu, chiếm 94,3% diện tích gieo cấy và bằng 100,4% cùng kỳ năm trước, trong đó vùng Đồng bằng sông Cửu Long thu hoạch 1.363,2 nghìn ha, chiếm 92,7% và bằng 100,5%. Theo báo cáo của các địa phương, năng suất lúa vụ hè thu năm nay ước đạt 58,1 tạ/ha, tăng 0,5 tạ/ha so với năm trước; sản lượng ước đạt 11,1 triệu tấn, tăng 77,6 nghìn tấn, trong đó, vùng Đồng bằng sông Cửu Long năng suất lúa hè thu ước đạt 58,2 tạ/ha, tăng 0,4 tạ/ha so với năm 2023; sản lượng ước đạt 8,55 triệu tấn, tăng 27,1 nghìn tấn. 

Lúa mùa: Tính đến 20/9/2024, diện tích gieo cấy lúa mùa cả nước đạt 1.464,9 nghìn ha, bằng 99,6% cùng kỳ năm trước, trong đó các địa phương phía Bắc đạt 996,6 nghìn ha, bằng 99,1% , các địa phương phía Nam đạt 468,3 nghìn ha, bằng 100,5%. Đến nay, lúa mùa tại các địa phương phía Bắc đang trong giai đoạn trỗ bông, một số trà lúa sớm ở giai đoạn vào chắc, chín và đã cho thu hoạch 141,9 nghìn ha, chiếm 14,2% diện tích gieo cấy và bằng 110,4% cùng kỳ năm trước. 

Vụ mùa năm nay tại các tỉnh miền Bắc diễn ra trong điều kiện thời tiết bất lợi: Mưa lớn kéo dài từ đầu vụ, tiếp đó là chịu ảnh hưởng liên tiếp từ hai cơn bão, đặc biệt là bão số 3 và hoàn lưu bão gây úng ngập. Trước tình hình đó, các địa phương đã đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa, đặc biệt đối với vùng ngập úng . Theo báo cáo sơ bộ từ các địa phương, nhiều diện tích lúa mùa bị mất trắng  do ảnh hưởng của bão số 3, trong đó Bắc Giang 16,9 nghìn ha; Hải Phòng 10,1 nghìn ha; Nam Định 7,8 nghìn ha; Thái Bình 7,2 nghìn ha; Hưng Yên 5,2 nghìn ha; Thái Nguyên 5,5 nghìn ha; Lạng Sơn 4,1 nghìn ha; Yên Bái 2,4 nghìn ha; Vĩnh Phúc 1,7 nghìn ha; Hà Nam 0,8 nghìn ha.

Lúa thu đông: Tính đến ngày 20/9/2024 các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã gieo sạ được 626,0 nghìn ha lúa thu đông, tăng 2,9% so với cùng kỳ năm 2023. Diện tích lúa thu đông tăng khá do thời tiết thuận lợi, đủ nước tưới, người dân tranh thủ xuống giống. Một số địa phương có diện tích lúa thu đông tăng cao là An Giang tăng 11,0 nghìn ha; Kiên Giang tăng 10,2 nghìn ha; Trà Vinh tăng 2,6 nghìn ha... Hiện lúa thu đông đang ở giai đoạn trổ đều. Tuy nhiên, nước thủy triều dâng cao có thể ảnh hưởng đến một số diện tích lúa ở giai đoạn chắc xanh đến chín; ngành Nông nghiệp cần tăng cường công tác giám sát, theo dõi, thông báo kịp thời tình hình thời tiết, sâu bệnh, đồng thời chuẩn bị các phương tiện cần thiết để bảo vệ diện tích lúa thu đông chưa thu hoạch.

Cây hàng năm: Cùng với việc gieo cấy lúa, các địa phương trên cả nước đang tiến hành gieo trồng cây hoa màu. Diện tích gieo trồng một số loại cây như ngô, đậu tương, lạc giảm so với cùng kỳ năm trước do hiệu quả kinh tế không cao nên nông dân thu hẹp sản xuất. Tính đến ngày 20/9/2024, các địa phương trên cả nước đã gieo trồng được 815 nghìn ha ngô, bằng 99% cùng kỳ năm trước; 74,1 nghìn ha khoai lang, bằng 101,8%; 27,9 nghìn ha đậu tương, bằng 95,3%; 142,1 nghìn ha lạc, bằng 97,7%; 1.022,8 nghìn ha rau đậu các loại, bằng 100,4%. Do ảnh hưởng của cơn bão số 3, một số địa phương có diện tích rau màu bị mất trắng như Hưng Yên 2,26 nghìn ha; Bắc Giang 1,25 nghìn ha; Hà Nam 0,45 nghìn ha; Thái Bình 0,3 nghìn ha; Lào Cai 0,38 nghìn ha; Thái Nguyên 0,36 nghìn ha...

Cây lâu năm: Sản xuất cây lâu năm quý III/2024 bị ảnh hưởng của bão, mưa lũ, nhưng tính chung chín tháng năm 2024 vẫn đạt khá. Nhiều diện tích cây ăn quả được trồng mới từ những năm trước nay đã vào kỳ thu hoạch; sản phẩm tiêu thụ thuận lợi, giá ổn định, người nông dân có lợi nhuận, yên tâm sản xuất. Tổng diện tích cây lâu năm hiện có ước đạt 3.795,6 nghìn ha, tăng 0,8% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó: Nhóm cây ăn quả đạt 1.281,1 nghìn ha, tăng 2,2%; nhóm cây công nghiệp đạt 2.185,4 nghìn ha, giảm 0,2%; nhóm cây lấy dầu đạt 201,3 nghìn ha, tăng 1,7%. Diện tích một số cây ăn quả có xu hướng tăng do thị trường xuất khẩu thuận lợi, các địa phương tiếp tục thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa mang tính bền vững. Nhiều mô hình xen canh cây ăn quả, phát triển trang trại kết hợp du lịch góp phần chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Một số loại cây có diện tích tăng nhiều như: Diện tích sầu riêng ước đạt 161,6 nghìn ha, tăng 14,1% so với cùng kỳ năm trước; mít 85,7 nghìn ha, tăng 4,8%; chanh leo 12,9 nghìn ha, tăng 8,4%; vú sữa 6,1 nghìn ha, tăng 7,0%. 

Sản lượng thu hoạch một số cây công nghiệp chủ yếu quý III/2024 như sau: Chè búp đạt 398,9 nghìn tấn, giảm 3,9% so với cùng kỳ năm trước; cao su đạt 467,6 nghìn tấn, tăng 3,4%; dừa đạt 526,2 nghìn tấn, tăng 6,4%. Sản lượng thu hoạch một số cây ăn quả tăng so với cùng kỳ năm trước: Sầu riêng đạt 511,9 nghìn tấn, tăng 16,6%; thanh long đạt 95,6 nghìn tấn, tăng 4,3%; xoài đạt 222 nghìn tấn, tăng 4,0%; cam đạt 564,8 nghìn tấn, tăng 2,2%.

Tính chung chín tháng năm 2024, sản lượng thu hoạch một số cây công nghiệp chủ yếu như sau: Chè búp đạt 927,3 nghìn tấn, tăng 0,1%; cao su đạt 877,6 nghìn tấn, tăng 2,7%; dừa đạt 1.574,7 nghìn tấn, tăng 5,1%; hồ tiêu đạt 244,6 nghìn tấn, tăng 3,2%. Sản lượng thu hoạch một số cây ăn quả đều tăng khá: Sầu riêng đạt 984,8 nghìn tấn, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm trước; xoài đạt 858,4 nghìn tấn, tăng 3,6%; cam đạt 1.084,4 nghìn tấn, tăng 2,3%; thanh long đạt 692,8 nghìn tấn, tăng 1,3%.

Đối với ngành chăn nuôi

Chăn nuôi trâu, bò trong chín tháng năm 2024 có xu hướng giảm . Giá thịt lợn hơi tăng  nhưng dịch tả lợn châu Phi còn diễn biến phức tạp tại một số địa phương đã ảnh hưởng đến tình hình sản xuất của các hộ chăn nuôi. Chăn nuôi gia cầm tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Hồng trong tháng Chín bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 nhưng nhìn chung đàn gia cầm cả nước duy trì tăng trưởng ổn định, chăn nuôi gia cầm trong doanh nghiệp tăng trưởng khá, dịch bệnh được kiểm soát.

Tuy nhiên, để ngành chăn nuôi phát triển bền vững, người chăn nuôi cần kết nối với các doanh nghiệp tiêu thụ, tạo thành chuỗi khép kín từ trang trại đến bàn ăn; tận dụng các nguồn nguyên liệu sẵn có để thay thế một phần thức ăn công nghiệp hoặc tận dụng phụ phẩm để làm thức ăn cho gia súc, gia cầm không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn giảm chi phí đầu vào và tăng thu nhập cho người chăn nuôi.

Tính đến ngày 28/9/2024, cả nước không còn dịch tai xanh; dịch cúm gia cầm còn ở Bình Phước; dịch lở mồm long móng còn ở Quảng Trị; dịch viêm da nổi cục còn ở 4 địa phương và dịch tả lợn châu Phi còn ở 25 địa phương chưa qua 21 ngày.