Brazil - lịch sử hơn 100 năm đứng đầu thế giới về cà phê

Hơn 1/3 lượng cà phê của thế giới được sản xuất ở Brazil. Trong điều kiện khí hậu ấm áp, cùng mùa mưa lớn và mùa khô, khiến cho cà phê phát triển rất tốt, đến mức bạn sẽ khó tin rằng cây cà phê hoàn toàn không có nguồn gốc từ Brazil.

Đồn điền cà phê đầu tiên được thành lập ở bang Rio de Janeiro vào năm 1770 và hoạt động buôn bán xuất khẩu nhỏ sang châu Âu đã sớm phát triển.

Tuy nhiên, phải đến thế kỷ 19, sản lượng cà phê của Brazil mới bắt đầu bùng nổ. Vào những năm 20 của thế kỷ 19, các đồn điền cà phê bắt đầu mở rộng ở các bang Rio de Janeiro, São Paulo và Minas Gerais, chiếm 20% sản lượng thế giới. Đến năm 1830, cà phê đã trở thành mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Brazil.

Đến đầu thế kỷ 20, Brazil đã làm chủ sản xuất toàn cầu và cung cấp 80% lượng cà phê cho thế giới. Diện tích tổng hợp của các đồn điền này gần bằng diện tích của Bỉ. Chúng hầu hết nằm ở vùng có khí hậu mát mẻ và độ cao cao hơn ở các bang São Paulo và Minas Gerais, nơi sản xuất cà phê Arabica ngon nhất.

Giống như nhiều đồn điền cà phê quốc gia khác, việc sản xuất cà phê ban đầu ở Brazil dựa vào lao động nô lệ, điều này tiếp tục cho đến khi chế độ nô lệ bị bãi bỏ vào năm 1888.

Vào nửa sau thế kỷ 19, việc làm và sự giàu có do các đồn điền cà phê mang lại đã thu hút hàng triệu người nhập cư, hầu hết trong số họ trở thành lao động trên các đồn điền cà phê. Đặc biệt, dân số São Paulo, vùng trồng cà phê lớn nhất và giàu có nhất Brazil vào thời điểm đó, đã tăng từ 30.000 người vào những năm 1850 lên 240.000 người vào năm 1900.

Một phần nhờ vào làn sóng lao động tràn vào, Brazil đã có thể thống trị thị trường cà phê quốc tế với vị thế gần như độc quyền vào những năm 1920. Theo thời gian, khi các quốc gia khác bắt đầu tăng sản lượng, chất lượng và khối lượng xuất khẩu cà phê thì thị phần của Brazil giảm.

Tuy nhiên, ngày nay Brazil vẫn là nước sản xuất cà phê lớn nhất, chiếm khoảng 40% sản lượng cà phê toàn cầu, trong khi đối thủ cạnh tranh gần nhất là Việt Nam chỉ sản xuất một nửa sản lượng của Brazil.

Brazil có 12 bang sản xuất cà phê, với tổng số khoảng 300.000 đồn điền cà phê. Ngành công nghiệp cà phê cung cấp 8 triệu việc làm trên cả nước và là nguồn thu nhập chính không chỉ cho nhiều người dân địa phương mà còn cho cả nước.

Hầu hết các quốc gia chỉ trồng được một loại cà phê, nhưng do sự đa dạng về địa hình và độ cao nên Brazil có thể sản xuất cả cà phê Arabica và Robusta . Đây là một trong những lý do khiến Brazil chiếm vị trí số một trong sản xuất và xuất khẩu cà phê thế giới.

Cà phê Arabica chủ yếu được trồng ở phía Đông Nam đất nước này, có diện tích khoảng 1,78 triệu ha, chiếm 75% tổng sản lượng. Bang sản xuất lớn nhất là Minas Gerais, với diện tích trồng là 1,28 triệu ha. Cà phê Robusta được trồng chủ yếu ở vùng Tây Bắc Brazil, có diện tích khoảng 410.000 ha, chiếm 25% tổng sản lượng.

Ngày nay, các vùng sản xuất cà phê hàng đầu ở Brazil là Espírito Santo, São Paulo, Minas Gerais và Bahia. Địa hình các vùng sản xuất cà phê của Brazil tương đối bằng phẳng, việc trồng cà phê chủ yếu là các trang trại quy mô lớn. Cùng với chi phí lao động cao, hầu hết các trang trại đều được xây dựng và trang bị ưu tiên thu hái và chế biến bằng máy móc để tối đa hóa năng suất.

Sao Paulo nằm ở phía đông nam Brazil. Năm 1817, trang trại cà phê đầu tiên được thành lập ở bang này. São Paulo bao gồm hai khu vực sản xuất chính: Morgiana và Central West. Mogiana lâu đời nhất, nằm ở phía bắc thành phố São Paulo, giáp ranh giữa bang São Paulo và Minas Gerais, nổi tiếng với vùng đất đỏ sâu, màu mỡ và khả năng cho ra những hạt cà phê tròn, béo, ngọt.

Trên thực tế, thành phố Sao Paulo như chúng ta biết đã phát triển hoàn toàn nhờ cây cà phê. Giống như San Francisco trước khi vàng được phát hiện ở vùng núi California, São Paulo từng là một thị trấn nhỏ được sử dụng chủ yếu làm tiền đồn cho các cuộc đột kích, thăm dò khoáng sản và cho những người Bồ Đào Nha tìm kiếm nô lệ. Sự xuất hiện của cà phê và địa hình phù hợp cho sự phát triển của nó, đã nhanh chóng biến thị trấn thành một trong những đô thị lớn nhất và phát triển nhanh nhất thế giới, thu hút hàng triệu người nhập cư từ khắp nơi trên thế giới sau khi bãi bỏ chế độ nô lệ vào cuối thế kỷ 19.

Minas Gerais nằm ở phía đông nam Brazil và nổi tiếng với độ cao, khí hậu dễ chịu và sản xuất cà phê chất lượng cao. Đây là vùng sản xuất cà phê lớn nhất ở Brazil và bao gồm bốn khu vực sản xuất chính: Minas do Sul, Cerrado, Minas Chapada và Minas Gerais. Cerro Minas do Sul là trái tim của cà phê Brazil và là quê hương của hai trang trại cà phê lớn nhất và nổi tiếng nhất đất nước là Ipanema và Monte Allegri.

Espirito Santo là một bang ở phía đông nam Brazil có nhiều cà phê Robusta. Bahia là một bang ở phía đông bắc Brazil có truyền thống nổi tiếng về sản xuất ca cao, nhưng đã trở thành một bang mới nổi về sản xuất cà phê trong những thập kỷ gần đây.

Những người sành cà phê cao cấp thích những hạt cà phê có nguồn gốc dễ nhận biết — họ có xu hướng đánh giá cao những hạt cà phê từ châu Phi (Rwanda, Ethiopia) và Trung Mỹ (Guatemala, Colombia) nhất. Cà phê Brazil có xu hướng bị những người sành cà phê đánh giá thấp, những người tin rằng cà phê Brazil tập trung vào số lượng hơn chất lượng. Nhưng thực tế không phải vậy, Brazil còn sản xuất nhiều loại cà phê nguyên chất chuyên nghiệp với hương vị không kém phần chất lượng.

Bất chấp ảnh hưởng to lớn của Brazil đối với thế giới cà phê, bạn hiếm khi nghe về mức tiêu thụ cà phê của đất nước này. Điều này là do đối với người dân Brazil, cà phê là sinh kế của họ và là một phần quan trọng trong sự phát triển của đất nước.

So với các nước như Ý hay Tây Ban Nha, văn hóa cà phê của Brazil tập trung vào sản xuất hơn là tiêu thụ, nhưng điều đó không có nghĩa là văn hóa nước này kém phong phú hơn chút nào. Ở Brazil, uống cà phê vẫn là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày và phổ biến, dù là để ăn mừng, thư giãn hay giao lưu. Cà phê Brazil có độ axit thấp và hương vị caramel và sô cô la, mang lại hương vị đậm đà và dễ chịu, hoàn hảo để nhấm nháp suốt cả ngày.

Bất chấp ảnh hưởng to lớn của Brazil đối với thế giới cà phê, bạn hiếm khi nghe về mức tiêu thụ cà phê của đất nước này. Điều này là do đối với người dân Brazil, cà phê là sinh kế của họ và là một phần quan trọng trong sự phát triển của đất nước.

So với các nước như Ý hay Tây Ban Nha, văn hóa cà phê của Brazil tập trung vào sản xuất hơn là tiêu thụ, nhưng điều đó không có nghĩa là văn hóa nước này kém phong phú hơn chút nào. Ở Brazil, uống cà phê vẫn là một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày và phổ biến, dù là để ăn mừng, thư giãn hay giao lưu. Cà phê Brazil có độ axit thấp và hương vị caramel và sô cô la, mang lại hương vị đậm đà và dễ chịu, hoàn hảo để nhấm nháp suốt cả ngày.

Tại Brazil, người dân thường xuyên uống cà phê suốt cả ngày, đến nỗi từ "cafezinho" (nghĩa là "cốc cà phê nhỏ") trở thành một cụm từ rất phổ biến. Cafezinho là loại cà phê phổ biến nhất ở Brazil, được pha bằng cách lọc, với một cốc nhỏ, nhiệt độ rất cao và hương vị rất đậm đà. Loại cà phê này có lượng nhỏ và được tiêu thụ thường xuyên; máy pha cà phê và hàng chồng cốc có thể thấy ở khắp nơi, từ trạm xăng đến nhà hàng, cho phép bạn thưởng thức miễn phí bất cứ lúc nào. Do tần suất uống cao, chất lượng của loại cà phê này thường thấp hơn so với những hạt cà phê Brazil chất lượng cao xuất khẩu ra nước ngoài, vì việc uống nhiều như vậy thực sự là quá tốn kém!