Cây cà phê và ca cao có nguy cơ mất côn trùng thụ phấn

STNN - Một nghiên cứu mới do các nhà nghiên cứu của Trường Đại học London UCL và Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên dẫn đầu cho thấy các cây trồng nhiệt đới như cà phê, ca cao, dưa hấu và xoài có thể gặp nguy cơ do mất côn trùng thụ phấn.

• Cuộc đua giành thị phần cà phê của các thương hiệu lớn (kỳ 1)
• Tây Ban Nha xây dựng trang trại côn trùng lớn nhất thế giới

Được xuất bản trên tạp chí Science Advances, nghiên cứu khám phá mối tương tác phức tạp giữa biến đổi khí hậu, thay đổi sử dụng đất và tác động của các yếu tố này đối với đa dạng sinh học của loài thụ phấn, cuối cùng cho thấy những tác động quan trọng đối với quá trình thụ phấn cây trồng toàn cầu.

Nghiên cứu tổng hợp dữ liệu từ 1.507 địa điểm trồng cây trồng trên khắp thế giới và lập danh mục 3.080 loài côn trùng thụ phấn, cho thấy một xu hướng đáng lo ngại - áp lực kết hợp của biến đổi khí hậu và các hoạt động nông nghiệp đã dẫn đến sự suy giảm đáng kể cả về số lượng và sự phong phú của côn trùng thụ phấn.

Khoảng 75% tổng số cây trồng phụ thuộc vào sự thụ phấn của động vật ở một mức độ nào đó. Mô hình do nhóm nghiên cứu tạo ra đã xem xét loại cây trồng phụ thuộc vào quá trình thụ phấn nào bị đe dọa nhiều nhất cho đến năm 2050 với hy vọng đưa ra cảnh báo cho cả cộng đồng nông nghiệp và cộng đồng bảo tồn.

Tác giả chính, Tiến sĩ Joe Millard, người đã hoàn thành nghiên cứu này trong khuôn khổ chương trình Tiến sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Đa dạng Sinh học UCL, cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng vùng nhiệt đới có nguy cơ cao nhất khi sản lượng các loại cây trồng phụ thuộc vào côn trùng thụ phấn bị giảm, chủ yếu là do sự tương tác giữa biến đổi khí hậu và sử dụng đất. Trong khi rủi ro cục bộ cao nhất ở các khu vực như châu Phi cận Sahara, phía bắc Nam Mỹ và Đông Nam Á, thì tác động của điều này sẽ mở rộng ra toàn cầu thông qua việc buôn bán các loại cây trồng phụ thuộc vào quá trình thụ phấn.”

Vùng nhiệt đới được xác định là có mức độ dễ bị tổn thương cao trước sự tương tác của biến đổi khí hậu và sử dụng đất, có nghĩa là các loại cây trồng như cà phê, ca cao, xoài và dưa hấu đều phụ thuộc vào sự thụ phấn của côn trùng có nguy cơ cao nhất. Những loại cây trồng này đóng vai trò quan trọng trong cả nền kinh tế địa phương và thương mại toàn cầu và việc giảm sản lượng các loài này có thể gây ra tình trạng mất thu nhập ngày càng tăng đối với hàng triệu nông dân quy mô nhỏ ở những khu vực này.

Tiến sĩ Millard tiếp tục: “Khi côn trùng suy giảm, do không thể đối phó với những tác động tương tác của biến đổi khí hậu và việc sử dụng đất, thì các loại cây trồng dựa vào chúng để thụ phấn cũng vậy. Trong một số trường hợp, những loại cây trồng này có thể được thụ phấn bằng tay nhưng điều này sẽ đòi hỏi nhiều lao động hơn và nhiều chi phí hơn”.

Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phong phú của các loài thụ phấn trong việc cung cấp các dịch vụ thụ phấn. Rõ ràng là những nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu có thể làm giảm đáng kể rủi ro đối với sản xuất cây trồng trong tương lai, nhưng vẫn còn những thách thức.

Khi thế giới đang vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, sử dụng đất và mất đa dạng sinh học, nghiên cứu này đóng vai trò như một lời nhắc nhở rõ ràng về mối liên kết giữa các hệ sinh thái và vai trò quan trọng của các loài thụ phấn trong việc duy trì nông nghiệp và an ninh lương thực.

Tiến sĩ Tim Newbold (Trung tâm nghiên cứu đa dạng sinh học và môi trường UCL, Khoa học sinh học UCL) cho biết: “Biến đổi khí hậu đặt ra những mối đe dọa nghiêm trọng không chỉ đối với môi trường tự nhiên và đa dạng sinh học mà còn đối với sức khỏe con người, vì việc mất đi các loài thụ phấn có thể đe dọa đến sinh kế của người dân trên toàn cầu phụ thuộc vào những cây trồng phụ thuộc vào sự thụ phấn của động vật. Phát hiện của chúng tôi nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải thực hiện hành động toàn cầu để giảm thiểu biến đổi khí hậu, bên cạnh nỗ lực làm chậm những thay đổi trong sử dụng đất và bảo vệ môi trường sống tự nhiên để tránh gây hại cho côn trùng thụ phấn”.

Nguồn: mard.gov.vn