Những cánh rừng trên địa bàn tỉnh Bắc Giang do các Hạt Kiểm lâm thuộc Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bắc Giang quản lý đã bị tàn phá không thương tiếc. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Giang, các cơ quan chức năng có thẩm quyền như Cơ quan Cảnh sát điều tra, Viện Kiểm sát nhân dân đã vào cuộc điều tra, xử lý.
Cụ thể, ngày 18/4/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an huyện Sơn Động đã phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân huyện, Hạt Kiểm lâm, Ban quản lý rừng phòng hộ Sơn Động tiến hành khám nghiệm hiện trường xác định được tổng diện tích bị tàn phá là 22.800m2.
Theo đó, xác định vụ việc có dấu hiệu tội phạm, ngày 19/5/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án hình sự “Hủy hoại rừng” để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Qua điều tra xác minh, cơ quan chức năng đã xác định được 04 đối tượng chặt phá rừng gồm: Nguyễn Đình Năng (SN 1979); Nguyễn Đình Vượng (SN 1994); Nguyễn Đình Trường (SN 1970) cùng trú tại thôn Vĩnh Tân (xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang) và Nguyễn Văn Cảnh (SN 1994), trú tại thôn Đèo Quạt (xã Lục Sơn, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang).
Toàn bộ hiện trường đã bị đốt dọn, nhiều cây rừng bị chặt phá, đốt cháy, không còn tại hiện trường dẫn tới không thu thập được các tài liệu phản ánh về trạng thái rừng tại khu vực bị chặt phá và chưa đủ căn cứ để khởi tố bị can. Hiện cơ quan Cảnh sát điều tra phải trưng cầu giám định trạng thái rừng, trữ lượng rừng để tiếp tục xử lý theo quy định.
Bên cạnh đó, Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn Tây Yên Tử, Công an huyện Sơn Động, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Sơn Động và chính quyền địa phương cũng đã tiến hành khám nghiệm hiện trường, xác định diện tích rừng bị chặt phá là 873m2, gồm có: loại rừng: Rừng đặc dụng; trạng thái rừng: Rừng nghèo; lâm sản bị chặt phá gồm 25 cây gỗ, có trữ lượng 2,335m2,... tại Khu bảo tồn Tây Yên Tử.
Tuy nhiên, vụ việc chưa xác định được đối tượng vi phạm và do diện tích rừng bị chặt phá không bị phát trắng, diện tích bị phá nhỏ, chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự, không đủ căn cứ để khởi tố vụ án hủy hoại rừng theo Điều 243 Bộ luật Hình sự.
Do đó, Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn Tây Yên Tử đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương điều tra, xác minh làm rõ đối tượng vi phạm để xử lý vi phạm hành chính theo quy định.
Ngày 18/5/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an huyện Sơn Động chủ trì phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân, Hạt Kiểm lâm huyện, Hạt Kiểm lâm Khu bảo tồn Tây Yên Tử tiếp tục khám nghiệm hiện trường, xác định được rừng bị tàn phá là khu vực đất rừng đặc dụng do BQL bảo tồn Tây Yên Tử quản lý, có tổng diện tích là 53.700m2 thuộc lô 2, khoảnh 36 và lô 5 khoảnh 37 tiểu khu 176, thị trấn Tây Yên Tử.
Toàn bộ diện tích này hiện đã bị trồng cây Bạch đàn cao từ 40 - 120cm, cây cách cây từ 2,5 - 3,0m. Trên mặt đất có nhiều gốc cây tự nhiên đã khô, mục nát, phân bố rải rác tại hiện trường và nhiều gốc cây Keo bị cắt sát mặt đất, gốc cách gốc từ 2,5 - 3,0m.
Theo kết quả xác minh bước đầu của các cơ quan chức năng, UBND tỉnh Bắc Giang đã có Quyết định số 82/2002/QĐ-UBND ngày 24/5/2002 về việc phê duyệt dự án Khu bảo tồn thiên nhiên Tây Yên Tử tỉnh Bắc Giang. Theo Quyết định, khoảnh 36, 37 được quy hoạch là đất rừng đặc dụng.
Ngày 21/01/2014, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Quyết định số 31/QĐ-UBND về việc giao đất, giao rừng cho Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Tây Yên Tử (Phân ban Thanh, Lục Sơn).
Ngày 08/10/2014, Ban quản lý bảo tồn Tây Yên Tử được UBND tỉnh Bắc Giang cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại khu vực này. Tuy nhiên, trước đó gia đình ông Trần Văn Tưởng (SN 1975, trú tại TDP Mậu, TT. Tây Yên Tử, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang) và gia đình ông Bàn Văn Minh (SN 1936, trú tại TDP Thanh Chung, xã Tuấn Mậu, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang) đã canh tác sản xuất trong diện tích nêu trên.
Cụ thể, ông Trần Văn Tưởng đang sử dụng diện tích 26.700m2; năm 2001, ông - Trần Văn Tưởng đã phát dọn và canh tác, sản xuất trên diện tích này. Trong quá trình canh tác, sản xuất ông Trần Văn Tưởng để một số cây tái sinh tự nhiên. Đến năm 2009, ông Tưởng trồng xen cây Keo vào một phần diện tích nêu trên; năm 2011 trồng hết diện tích còn lại. Đến nay, ông Trần Văn Tưởng đã khai thác được 02 vụ Keo, cuối năm 2021 ông Tưởng trồng Bạch đàn vào diện tích này.
Cũng tại khu vực này, ông Bàn Văn Minh đang sử dụng diện tích 27.000m2; năm 1994, ông - Bàn Văn Minh đã phát dọn và trồng cây ăn quả. Trong quá trình phát dọn và trồng cây ăn quả, ông Bàn Văn Minh đã để lại một số cây gỗ tái sinh tự nhiên.
Do trồng cây ăn quả không hiệu quả, đến năm 2006 ông Bàn Văn Minh chuyển sang trồng cây Keo vào diện tích này, đến nay đã khai thác được 03 vụ Keo.
Qua điều tra xác minh, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an huyện Sơn Động xác định, ông Trần Văn Tưởng và Bàn Văn Minh đã trồng cây Keo và khai thác nhiều vụ trên diện tích này. Các gốc cây tự nhiên còn tại hiện trường không xác định được thời gian chặt hạ, tình trạng gốc cây không đồng đều.
Đến nay, chưa đủ căn cứ xác định vụ việc có dấu hiệu tội phạm. Hiện, vụ việc đang được UBND huyện Sơn Động chỉ đạo các cơ quan chức năng tiếp tục giải quyết theo quy định của pháp luật.
Trước thực trạng tàn phá rừng diễn ra trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Bắc Giang đã có văn bản báo cáo số 236/BC-SNN gửi UBND tỉnh Bắc Giang về tiến độ xử lý các vụ phá rừng xảy ra trên địa bàn huyện Sơn Động.
Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Bắc Giang cũng đã có văn bản 1831/SNN-TCCB gửi Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bắc Giang về việc kiểm điểm trách nhiệm một số tập thể, cá nhân liên quan đến hàng loạt vụ phá rừng xảy ra trong thời gian qua.
Thiết nghĩ, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Bắc Giang, cơ quan chức năng liên quan cần quyết liệt xử lý nghiêm các vụ việc đã phát hiện, cá nhân tàn phá rừng và kiểm điểm nghiêm khắc cá nhân, tập thể đang công tác tại Hạt Kiểm lâm, Chi cục Kiểm lâm đã thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý - bảo vệ rừng.
Trước đó, Tạp chí Sinh thái Nông nghiệp đã phản ánh về tình trạng xảy ra hàng loạt vụ phá rừng tại xã Phong Minh và xã Sa Lý huyện Lục Ngạn. Theo Công an huyện Lục Ngạn, qua điều tra, cơ quan Công an đã bước đầu làm rõ một số đối tượng có hành vi phá rừng và đang tiến hành xử lý theo quy định của pháp luật. |
Nguyễn Long - Tú Lê