STNN - Mới đây, Hội đồng Cây Di sản Việt Nam đã họp xem xét hàng loạt hồ sơ cây cổ thụ từ 6 tỉnh/thành phố: Hải Phòng, Quảng Ninh, Hòa Bình, Yên Bái, Sơn La và Khánh Hòa mới gửi về, công nhận thêm 50 cây đủ tiêu chuẩn là Cây Di sản Việt Nam, trong đó có 5 loài thực vật mới.
Đó là cây: Quéo lá dài (Mangifera persiciforma C.Y.Wu & T.L.Ming); cây Dâu rừng (Dâu quả dài) (Morus macroura Miq.); cây Chay (Artocarpus tonkineensis. Achev.), cây Thiết sam Đông Bắc (Tsuga chinensis (Franch.) Pritz. ex Diels) và cây Gội (chưa xác định rõ tên La tinh). Và nếu như tất cả những cây trên đều được Chủ tịch Hội BVTN&MT phê duyệt thông qua, thì trong số hơn 8.000 cây cổ thụ được công nhận là Cây Di sản Việt Nam ở nước đã có 146 loài thực vật lọt vào danh sách này.
Sơn La là địa phương đứng đầu danh sách trong đợt xét lần này (32 cây Di sản Việt Nam); thành phố Hải Phòng xếp thứ hai (5 cây) và tiếp đến là các tỉnh: Yên Bái và Hòa Bình (mỗi nơi có 4 cây). Còn tỉnh Quảng Ninh (có 3 cây) và tỉnh Khánh Hòa (có 01 cây đủ tiêu chuẩn công nhận là Cây Di sản Việt Nam).
Tất cả những hồ sơ cây cổ thụ của tỉnh Sơn La gửi tới Hội đồng xét duyệt lần này đều thuộc huyện Mường La. Trong số 40 hồ sơ gửi về, chỉ có 32 cây được Hội đồng nhất trí công nhận đủ tiêu chuẩn Cây Di sản Việt Nam. Nhiều cây rất cao tuổi nhưng không hội đủ số thành viên biểu quyết thông qua, bởi thiếu thông tin hoặc chưa được cộng đồng địa phương mở rộng không gian sống cho cây.
Cụ thể, Hội đồng đã công nhận: 06 cây Quéo lá dài (01 cây của bản Nà Tòng + 02 cây ở Tiểu khu Phiêng Tìn, thị trấn Ít Ong) và 03 cây Quéo lá dài khác ở bản Bâu, xã Nậm Păm; đồng thời đã công nhận một số cây Muỗm cổ thụ ở thị trấn này là Cây Di sản Việt Nam.
Thị trấn Ít Ong, huyện Mường La cũng là đơn vị đứng đầu của tỉnh Sơn La về số cây được công nhận trong đợt này (11 cây). Bởi ngoài 03 cây Quéo lá dài kể trên, tại đây còn có 01 cây Đa hơn 250 năm của bản Nà Nong và 03 cây Muỗm hơn 300 năm ở bản Nà Tòng + 02 cây Me hơn 200 năm ở Tiểu khu Hua Ít và 02 cây Muỗm hơn 200 năm ở Tiểu khu Phiêng Tìn.
Không chỉ có những cây Quéo lá dài, mà ở bản Bâu, xã Nậm Păm, huyện Mường La còn có cây Dâu rừng có tuổi hơn 250 năm; chu vi thân: 5,5 m được công nhận là Cây Di sản Việt Nam. Riêng xã Mường Bú, huyện Mường La có tới 7 cây cổ thụ được công nhận đủ tiêu chí Cây Di sản Việt Nam. Cụ thể là: 02 cây Muỗm hơn 150 năm ở Bản Chón và Bản Nà Xi + 01 cây Nụ (hơn 100 năm) và 02 cây Quéo lá dài hơn 150 năm được công nhận là Cây Di sản Việt Nam. Hai cây Đa hơn 400 năm của xã Mường Bú (01 cây ở bản Cứp và 01 cây bản Mường Bú) cũng lọt vào danh sách Cây Di sản Việt Nam trong đợt xét lần này. Bên cạnh đó, xã Tạ Bú cũng có 03 cây lọt vào danh sách Cây Di sản Việt Nam. Đó là cây Tung hơn 400 năm + cây Sấu hơn 500 năm ở bản Mòn và cây Gạo hơn 200 năm ở bản Thẳm Hon.
Xã Hua Trai có ít số cây hơn xã Mường Bú (06 cây) nhưng hầu hết những cây cổ thụ ở đây đều to khổng lồ. Cây Đa ở bản Pá Han hơn 200 năm, có chu vi thân tới 4,4 m; 02 cây Tung ở bản Po gần 500 năm có chu vi thân tới hơn 10 m, cao gần 40 m. Đặc biệt, có cây Sấu hơn 600 năm ở bản Ỏ có chu vi thân hơn 15 m. Tại đây còn có cây Quéo lá dài hơn 250 năm, chu vi thân hơn 4 m và cây Tung gần 400 năm ở bản Lè, có chu vi thân 11,3 m.
Xã Nặm Păm, huyện Mường La xếp thứ hai trong danh sách lần này, với 8 cây được công nhận Cây Di sản Việt Nam. Cụ thể là cây Chò xanh gần 500 năm + 02 cây Đa tía 500 năm ở bản Ít + 01 cây Muỗm hơn 100 năm ở bản Hốc và 04 cây Quéo lá dài kể trên ở bản Bâu.
Trong số 06 cây được xét công nhận Cây Di sản Việt Nam lần này của Hải Phòng, có 04 cây Đa hơn 200 năm ở Chùa Hương Sơn, thôn Trại Kênh, xã Đại Bản, huyện An Dương + 01 cây Si trên 500 năm ở miếu Đống Trúc, thôn Chanh Chử 2, xã Thắng Thủy, huyện Vĩnh Bảo.
Cả 04 cây được công nhận là Cây Di sản Việt Nam trong đợt xét lần này của tỉnh Yên Bái, đều là cây rừng ở thuộc bản Nả Háng, xã Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải. Cụ thể là: 01 cây Pơ mu trên 700 năm, chu vi thân tới 4,6 m và 03 cây Thiết sam Đông Bắc từ 500 đến 700 năm, có chu vi thân từ 4.2 đến 5,7 m.
Trong số 04 Cây Di sản Việt Nam của tỉnh Hoà Bình trong đợt xét lần này, có 03 cây Vải cổ thụ trên dưới 300 năm, đường kính thân tới hơn 1 m của Homestay Hải Thạn và trong vườn nhà của người dân ở xóm Chiến, xã Vân Sơn, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình. Cây còn lại là cây Cuối (một loài Gội) trên 250 năm, có chu vi thân 8 m, cao 60 m, tại xóm Bắc Thung, xã Quyết Chiến, huyện Tân Lạc.
Cả 03 cây cổ thụ của tỉnh Quảng Ninh lọt vào danh sách Cây Di sản Việt Nam lần này đều ở khu Nam Thọ, phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái. Đó là cây Đại hoa trắng 400 năm và 02 cây Chay cũng hơn 400 năm.
Trong số những hồ sơ cây cổ thụ của tỉnh Khánh Hoà gửi về, chỉ có 01 cây được xét công nhận là Cây Di sản Việt Nam. Đó là cây Bàng hơn 150 năm, có chu vi thân tới 4,5 m, đứng trong khuôn viên đình Bích Đầm, tổ dân phố Bích Đầm, phường Vĩnh Nguyên, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Qua hoạt động này, có thể khẳng định: nhận thức về bảo vệ môi trường, bảo tồn sự đa dạng sinh học của người dân đã nâng lên và ngày càng lan rộng.
PV
