Từ khi Nga và Ukraina xảy ra xung đột, Ukraina đã tổn thất rất lớn về kinh tế. The Economist cho rằng, việc xây dựng lại đất nước Ukraina sẽ gồm ba nhiệm vụ lớn: Xử lý các vật liệu nổ (như rà phá bom, mìn); Giải quyết vấn đề “ăn” và ”ở” cho người dân; Xây dựng các công trình cơ bản và công nghiệp.
Nghiên cứu của Viện kinh tế Kiev cho thấy, cho tới ngày 11/4, khoảng 23.000km đường bộ, 37.000m2 nhà cửa, 319 nhà trẻ, 205 cơ sở y tế, 546 cơ sở giáo dục, 145 nhà máy và doanh nghiệp, 54 tòa nhà hành chính, 277 cây cầu và cầu vượt đường bộ, 10 sân bay quân sự, 8 sân bay dân dụng, 2 bến cảng, 74 kiến trúc tôn giáo và 62 kiến trúc văn hóa… đều đã bị hủy hoại với những mức độ khác nhau.Từ khi Nga và Ukraina xảy ra xung đột, Ukraina đã tổn thất rất lớn về kinh tế, ước tính khoảng 564 - 600 tỉ USD (đã bao gồm các công trình bị tổn hại, suy giảm GDP, di cư ra nước ngoài của sức lao động và tăng chi phí quốc phòng).The Economist cho rằng, việc xây dựng lại đất nước Ukraina sẽ gồm ba nhiệm vụ lớn:
- Xử lý các vật liệu nổ (như rà phá bom, mìn). Tuy chưa nắm rõ mức độ ô nhiễm, nhưng căn cứ theo những kinh nghiệm trước đây cho thấy, Iraq đã từng tiến hành rà phá mìn quy mô lớn, trong 10 năm đã chi phí hết 1 tỉ USD.
- Giải quyết vấn đề “ăn” và ”ở” cho người dân. Ukraina là quốc gia nông nghiệp lớn, 70% lãnh thổ là đất nông nghiệp. Tuy đất nông nghiệp có bị hủy hoại, nhưng vấn đề cung cấp lương thực có thể không phải là vấn đề lớn. Số liệu của Liên Hợp Quốc cho thấy, hơn 7 triệu người đã phải rời bỏ nơi ở cũ. Áp lực của Ukraina đến từ việc xây dựng nơi ở mới cho người dân, khi giá trị nhà ở bị hư hỏng ước tính vào khoảng 29 tỉ USD.
- Xây dựng các công trình cơ bản và công nghiệp. Đường bộ, cầu cống, nhà máy… của Ukraina tổn thất khoảng 50 tỉ USD. Trong đó đường sá khoảng 28 tỉ, các sân bay bến cảng đường sắt khoảng 10 tỉ, cơ sở khám chữa bệnh khoảng 3 tỉ, cơ sở văn hóa giáo dục khoảng 1 tỉ. Chúng ta đều biết, chi phí xây dựng mới trong tương lai sẽ cao hơn phí tổn thất. Ví dụ, một nhà máy nhiệt điện than cũ bị phá, khi xây dựng lại, sẽ không xây lại như cũ nữa mà là xây lại nhà máy mới với kỹ thuật không ô nhiễm môi trường. Cho nên, chi phí xây dựng cho các công trình cơ bản và nhà máy mới, dự tính khoảng 119 tỉ USD. Còn nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu chính sách kinh tế Mỹ lại cho biết, tổng chi phí xây dựng sẽ khoảng 220 - 540 tỉ USD. Họ còn cho rằng, xây dựng như thế nào rất quan trọng. Bởi vì nếu làm tốt, Ukraina sẽ thành một thực thể kinh tế mở cửa và đầy sức sống.
Vấn đề cuối cùng là, lượng tiền lớn như vậy sẽ đến từ đâu? Đây là câu hỏi lớn, là bài toán không dễ với Ukraina.
Chử Cường (TH)
