Cách đây 233 năm (1789 – 2022), chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa đã đi vào lịch sử dân tộc. Người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ – Quang Trung đã lãnh đạo nghĩa quân Tây Sơn đánh tan quân Thanh giải phóng đất nước, thu giang sơn về một mối.
Năm 1788, các cuộc khởi nghĩa của nhân dân diễn ra khắp nơi. Để củng cố ngôi vị và quyền lực của mình, vua Lê Chiêu Thống đã cho người sang cầu cứu nhà Thanh. Vua nhà Thanh vốn sẵn mưu đồ sang xâm chiếm nước ta từ lâu, lập tức cử Tổng đốc Lưỡng Quảng Tôn Sĩ Nghị dấy binh sang xâm lược nước ta lấy cớ là giúp vua nước Nam dẹp loạn.
Tổng đốc Tôn Sĩ Nghị thống lĩnh 29 vạn quân chia làm 4 mũi ồ ạt tiến vào Thăng Long. Trước thế giặc mạnh, quân Tây Sơn dưới sự chỉ huy của Ngô Văn Sở và Ngô Thời Nhậm đã tạm rút về phòng tuyến Tam Điệp, chờ đợi thời cơ phản công.
Ngày 20/11 năm Mậu Thân (17/12/1788), Tôn Sĩ Nghị chỉ huy quân Thanh tiến vào kinh thành Thăng Long. Do không gặp phải sự kháng cự lớn nào từ quân dân nước Việt, Tôn Sĩ Nghị đã ngạo mạn tuyên bố đến ngày xuân mồng 6 Tết sẽ kéo quân đánh thẳng vào nghĩa quân Tây Sơn.
Nhận được tin cấp báo, ngày 25/11 năm Mậu Thân (22/12/1788), Nguyễn Huệ mặc áo long cổn, đội mũ bình thiên, dẫn văn, võ bá quan làm lễ tế trời đất ở Bân Sơn, xưng làm hoàng đế, đổi niên hiệu Thái Đức năm thứ 11 thành niên hiệu Quang Trung. Từ Tam Điệp Quang Trung chia quân làm 5 đạo tiến ra Bắc Hà.
Ngày 30 tháng Chạp (25/01/1789), quân Tây Sơn tập kết tại phòng tuyến Tam Điệp, vua Quang Trung đã ra lệnh cho đại quân mở cuộc tấn công lớn nhằm tiêu diệt nhanh chóng quân địch. Đạo chủ lực do Quang Trung chỉ huy, tiến đến Thăng Long. Đạo thứ 2, 3 đánh vào Tây Nam Thăng Long. Đạo thứ tư tiến ra Hải Dương. Đạo thứ 5 tiến ra Lạng Giang chặn đường rút lui của giặc.
Đêm 30 Tết, quân ta vượt sông Gián Khẩu tiêu diệt toàn bộ địch ở đồn Tiền Tiêu. Mồng 3 Tết quân ta vây đồn Hà Hồi, quân giặc hạ khí giới đầu hàng. Mờ sáng mồng 5 Tết, quân ta đánh đồn Ngọc Hồi và đồn Đống Đa. Tướng giặc Sầm Nghi Đống khiếp sợ thắt cổ tự tử. Tôn Sĩ Nghị và vài võ quan vượt sông Nhị sang Gia Lâm.
Quang Trung đã hẹn với đoàn quân mồng 7 vào ăn tết ở Thăng Long nhưng chỉ đến trưa ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu (30/01/1789), quân Tây Sơn đã tiến vào kinh thành Thăng Long ăn mừng chiến thắng sớm hơn dự kiến 02 ngày.
Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa là một chiến công vĩ đại, có ý nghĩa lịch sử trọng đại và tiêu biểu trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.
Hoàng Giáp – Khánh Linh
