QCAV-4, giống chuối biến đổi gen đầu tiên trên thế giới được chấp thuận tại Úc

STNN - Giống chuối QCAV-4 được phát triển bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Queensland (QUT), mang gen biến đổi giúp bảo vệ chúng khỏi bệnh Tropical Race 4 (TR4), một chủng bệnh Panama đang đe dọa sản lượng chuối toàn cầu.

QCAV-4 chống lại một căn bệnh có nguy cơ tiêu diệt mùa màng 

Trong một khu đất nhỏ thuộc Lãnh thổ Bắc Úc, những cây chuối đã phát triển mạnh mẽ trong suốt gần một thập kỷ qua, bất chấp điều kiện đất đai không phù hợp. Những người đã thử nghiệm loại chuối này cho biết, hương vị của chúng hoàn toàn giống như chuối bình thường. Tuy nhiên, điều đặc biệt nằm ở DNA của chúng: giống chuối này đã được biến đổi gen để chống lại một căn bệnh có nguy cơ phá hủy mùa màng trên toàn cầu.

Giáo sư James Dale, nhà nghiên cứu về công nghệ sinh học nông nghiệp tại Đại học Queensland, cho biết giống chuối QCAV-4 là giống chuối biến đổi gen đầu tiên được chấp thuận tại Úc. Ông khẳng định không có rào cản nào về quy định cản trở giống chuối này ra thị trường. Nếu mọi việc suôn sẻ, chúng ta có thể thấy chúng trên thị trường vào năm 2027.

Thế nhưng, việc thuyết phục người tiêu dùng chấp nhận loại chuối biến đổi gen này vẫn là một thách thức lớn, dù rằng việc cải tiến gen có thể giúp chuối kháng lại một loại bệnh nguy hiểm.

chuoi-bien-doi-gen-1761618059.png
Chỉ trong vài năm nữa, Úc có thể sẽ bán những quả chuối biến đổi gen đầu tiên trên thế giới - Nguồn: Đại học Công nghệ Queensland.

Giống chuối QCAV-4 chống lại bệnh Panama như thế nào?

Nguyên nhân chính để phát triển giống chuối QCAV-4 là một loại nấm có tên gọi là Tropical Race 4 (TR4), hay còn gọi là bệnh Panama. Những người trồng chuối đã nhận thức được những dấu hiệu của sự nhiễm bệnh. Các triệu chứng bên ngoài bắt đầu với việc lá chuối héo và chuyển màu vàng. Bên trong cây, nấm Fusarium oxysporum đang leo lên từ rễ lên thân cây, tạo thành một vòng đỏ ominous.

Để cố gắng ngăn chặn sự lây lan của nấm, cây sẽ cố gắng tạo ra các khối để ngăn chặn sự phát triển của nấm, nhưng điều này cũng dẫn đến việc cây cản trở việc vận chuyển nước và chất dinh dưỡng, khiến nó tự "chết đói". Hơn 16.000 cây chuối đã bị tiêu hủy bởi các nhân viên an ninh sinh học tại một trang trại ở Tully.

Bệnh Panama đã được phát hiện lần đầu tiên ở Đài Loan vào những năm 1960. Dù bệnh này lây lan qua đất chứ không phải chuối, nhưng nhiều quốc gia đã chứng kiến sự xuất hiện của nấm này, trong đó có Úc. Một khi bệnh Panama xuất hiện, việc tiếp tục trồng chuối trong đất nhiễm bệnh trở nên vô cùng khó khăn.

Giống chuối biến đổi gen đầu tiên được chấp thuận 

Giáo sư Dale đã dành hơn 20 năm để phát triển giống chuối Cavendish biến đổi gen kháng lại bệnh TR4. Với QCAV-4, nhóm nghiên cứu đã thành công. Giống chuối này chứa một gen gọi là MamRGA2 từ chuối hoang dã, giúp cây phát hiện sự xuất hiện của nấm và ngay lập tức kích hoạt phản ứng phòng thủ, ngăn chặn sự nhiễm bệnh.

QCAV-4 đã nhận được phê duyệt quy định, trở thành giống chuối biến đổi gen đầu tiên được chính phủ liên bang Úc chấp thuận. Sau khi thử nghiệm, những người trồng chuối bên ngoài đã xác nhận rằng giống chuối này có hương vị không khác gì chuối Cavendish thông thường.

Mặc dù vậy, quản lý các giống chuối biến đổi gen như QCAV-4 vẫn còn nhiều thách thức. Mark Smith, quản lý trang trại tại Darwin Fruit Farms, cho rằng sự chấp nhận của người tiêu dùng là yếu tố quyết định. Ông nhấn mạnh rằng nếu không có lựa chọn nào khác, người tiêu dùng có thể chấp nhận, nhưng họ vẫn có những lo ngại về thực phẩm biến đổi gen.

Trong khi nhiều sản phẩm thực phẩm biến đổi gen đã có mặt trên kệ hàng ở Úc, như dầu canola hay bột mì, thì QCAV-4 cần phải được quảng cáo rõ ràng là sản phẩm biến đổi gen. Điều này có thể gây khó khăn trong việc thu hút người tiêu dùng.

Theo một khảo sát của Food Standards Australia and New Zealand vào năm 2022, gần một nửa số người tham gia cho biết họ có một mức độ lo ngại nhất định về thực phẩm biến đổi gen. Tuy nhiên, sự lo ngại này có vẻ đang giảm dần, khi các thử nghiệm mới về giống chuối QCAV-4 đang được thực hiện ở Bắc Queensland, và thị trường đang dần hình thành tại Lãnh thổ Bắc Úc.

Dạ Thảo (dịch, t/h)