STNN – Ngày nay, ớt đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của người dân nhiều vùng miền và có một vị trí riêng trong văn hóa ẩm thực của nhiều quốc gia trên thế giới.
- Trồng ớt làm giàu, khó hay dễ?
- Giao Châu – một trong những nơi có quyền định giá ớt xuất khẩu của Trung Quốc
Có nguồn gốc từ châu Mỹ Latinh, ớt đã trở thành một gia vị quan trọng trên các bàn ăn khắp thế giới. Các món ăn được chế biến từ ớt đã trở thành chủ đề nghiên cứu của thực khách cũng như những người yêu thích ớt.
Nhờ hương vị độc đáo và sự quyến rũ của nó, ớt đang tạo ra sự giao lưu nhiều hơn giữa những người thích ăn cay, và nó cũng tạo điều kiện cho các quốc gia và khu vực có thói quen ăn cay trên khắp thế giới dùng văn hóa ăn cay để tăng cường sự hiểu biết, tình bạn và sự hợp tác.
Tại sao quả ớt nhỏ lại được ưa chuộng trên bàn ăn khắp thế giới? Gianluca Luisi, người đại diện tổ chức phi lợi nhuận quốc tế chuyên quảng bá “văn hóa ớt” chia sẻ với truyền thông: Ớt là một loại gia vị được sử dụng trên khắp thế giới. Nó là một loại hương liệu mang tính “vô biên giới”. Ớt giống như một chiếc chìa khóa để mở ra nền văn hóa ẩm thực của thế giới, và nó là một phương tiện thúc đẩy sự giao lưu lẫn nhau của các nền văn minh.
Niềm đam mê ớt được lan tỏa như thế nào?
Từ châu Mỹ Latinh ra thế giới, ớt đã không đi vào cuộc sống của người dân địa phương một cách đột ngột và xa lạ. Ban đầu, nó có giá trị trang trí và y tế. Sau đó, với sự đặc biệt về hương vị, nó dần trở thành một phần quan trọng trong bàn ăn của mọi nhà và là một gia vị quan trọng không thể thiếu trong nhiều món ăn.
Trong quá trình bản địa hóa ớt trên khắp thế giới, xuất hiện nhiều phương pháp để chế biến và cất giữ ớt, chẳng hạn như: làm ớt bột, làm ớt ngâm hay ớt sấy treo khô trong không khí… Sức hấp dẫn của ớt khiến cho một vài món ăn vốn có hương vị đơn giản trở nên phong phú hơn; đồng thời, ớt cũng đóng vai trò giữ cho thực phẩm tươi ngon hơn. Điều này khiến cho ớt trở thành một sự bổ sung hoàn hảo cho món ăn, hoặc thậm chí trở thành một đặc điểm riêng có của ẩm thực địa phương.
Ớt vừa là một loại gia vị vừa là một nguyên liệu chế biến món ăn. Ớt có thể kết hợp với các loại nguyên liệu khác để tạo ra nhiều món ăn hơn. Các loại ớt khác nhau, với sự muôn vẻ về hình dạng, màu sắc và hương vị, tất cả đều có thể xếp vào loại hương liệu và rau rất độc đáo.
Về cảm nhận vị giác, ớt sẽ tạo ra một số phản ứng hóa học trong miệng, cái gọi là vị cay có tác dụng kích thích vị giác, khiến người ăn có cảm giác độc đáo, sảng khoái, gây “ghiền”. Đây cũng là nguyên nhân khiến cho rất nhiều người, từ không thích ăn cay tới không ăn cay không chịu được.
Ớt cũng có các chất dinh dưỡng và dược tính, chẳng hạn như capsaicin, có thể kích thích vị giác và giảm cảm giác thèm ăn. Cũng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, ớt sừng có thể thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu và giúp máu lưu thông thuận lợi hơn.
Hiện nay, trên thế giới có vô số loại thực phẩm, gia vị, món ăn liên quan đến ớt: tương ớt, ớt bột, ớt ngâm, sau đó là các món xào, món hầm, món hấp hay đến cả kem ớt, bánh ga tô ớt… Với sự mê hoặc của “văn hóa ớt”, ngày càng có nhiều sản phẩm phái sinh như vòng tay, khuy măng sét, khăn lụa và cà vạt in hoa văn ớt.
Lễ hội ớt và văn hóa ẩm thực ớt trên thế giới
Nhiều quốc gia tổ chức lễ hội ớt hàng năm. Ví dụ: Vương quốc Anh có lễ hội ớt với ớt và pho mát; Hoa Kỳ có lễ hội ớt lớn ở Hatch; lễ hội ớt ở miền nam nước Ý; lễ hội ớt ở Pháp; ở Hungary, ngoài lễ hội ớt, còn có bảo tàng ớt. Thật thiếu sót nếu không nhắc đến lễ hội ớt ở Mexico nơi vốn được mệnh danh là “Vương quốc của ớt” vì gần một nửa lượng ớt trên thế giới được trồng tại đây. Ngoài việc trưng bày hơn 100 trăm loại ớt khác nhau, tại lễ hội ớt Mexico còn trưng bày các loại chày và cối đá của Mexico dùng để xay ớt và chế biến các loại nước sốt từ ớt.
Tại sao nhiều quốc gia tổ chức lễ hội ớt? Đầu tiên, là bởi ớt được trồng ở khắp nơi trên thế giới. Thứ hai, ớt là một loại gia vị, nguyên liệu để chế biến món ăn, là một phần quan trọng của ẩm thực các nơi. Ngoài việc ăn mừng mùa màng, lễ hội ớt là một cách để mọi người cùng vui vẻ, giải trí; quả ớt đỏ còn là dấu hiệu của hạnh phúc, và mọi người tụ họp lại để giao tiếp vì ớt. Đồng thời, lễ hội ớt cũng sẽ là sự kiện để các địa phương thu hút du khách, là nơi để mọi người tìm hiểu về phong tục tập quán của các vùng miền thông qua ớt.
Chử Cường
