Quyết định này không chỉ làm chấn động giới tài chính mà còn tạo ra một bước ngoặt đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là ngành nông nghiệp – lĩnh vực dễ tổn thương nhất nhưng cũng đang đứng trước cơ hội lớn chưa từng có.
Trump và “đòn cảnh báo” 125% nhắm thẳng vào Trung Quốc
Vào trưa ngày 9/4 (giờ Mỹ), Tổng thống Donald Trump chính thức công bố mức thuế mới áp lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, nâng vọt lên 125%. Động thái này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Bắc Kinh đáp trả bằng việc tăng thuế 84% lên hàng loạt mặt hàng xuất xứ từ Mỹ. Cuộc đấu thương mại giữa hai siêu cường chưa hề có dấu hiệu hạ nhiệt mà ngày càng đẩy lên cao trào.
Thông qua một bài đăng trên nền tảng Truth, ông Trump không ngần ngại tuyên bố rằng Trung Quốc đã “thiếu tôn trọng thị trường toàn cầu” và Mỹ không thể tiếp tục dung thứ cho những hành vi mà ông coi là "không công bằng" trong thương mại quốc tế. Việc tăng thuế ngay lập tức được xem như một đòn cảnh cáo nghiêm khắc, không chỉ dành cho Bắc Kinh mà còn là thông điệp gửi đến tất cả những ai dám thách thức vị thế thương mại của nước Mỹ.
Đây là bước đi không đơn thuần mang tính kinh tế. Nó mang tính chính trị, chiến lược và được tính toán kỹ lưỡng như một ván cờ quốc tế, nơi Mỹ không muốn mình bị gạt ra ngoài trong cuộc định hình trật tự thương mại mới.
Một cơ hội được mở ra: 90 ngày cho những ai không đối đầu
Trong cùng tuyên bố đó, ông Trump khiến thế giới không khỏi bất ngờ khi đưa ra một động thái mang tính hòa hoãn nhưng đầy toan tính: tạm hoãn áp thuế trong vòng 90 ngày và giảm mức thuế còn 10% đối với các quốc gia không thực hiện hành vi trả đũa. Theo Tổng thống Mỹ, hơn 75 quốc gia đã chủ động liên lạc với chính quyền Washington để đàm phán và tìm giải pháp thương mại song phương – một hành động được ông đánh giá là "đúng đắn và có thiện chí".
Chính sách hoãn áp thuế trong 90 ngày là chiếc phao cứu sinh cho nhiều quốc gia đang bị cuốn vào vòng xoáy thương chiến, trong đó có nhiều nền kinh tế phụ thuộc lớn vào xuất khẩu nông sản. Đây không chỉ là khoảng lặng giữa bão tố, mà còn là thời gian vàng để từng chính phủ đánh giá lại vị thế của mình, xây dựng lại chiến lược tiếp cận thị trường Mỹ và tái cấu trúc chuỗi cung ứng nhằm thích ứng với cục diện mới.
Tuy nhiên, “90 ngày vàng” không phải là một phần thưởng vĩnh viễn, mà là thời gian thử thách. Ai không tận dụng được khoảng thời gian quý giá này sẽ bị bỏ lại phía sau, khi mức thuế cao có thể quay trở lại bất cứ lúc nào, hoặc khi những đối tác nhanh nhạy hơn đã chiếm lĩnh các cơ hội có giới hạn.
Nông nghiệp toàn cầu đứng trước “ngã ba lịch sử”
Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung leo thang, các nước xuất khẩu nông sản buộc phải hành động nhanh chóng để bảo vệ lợi ích của mình. Nếu các ngành công nghiệp nặng có thể điều chỉnh chuỗi cung ứng theo thời gian, thì nông nghiệp – vốn gắn liền với thời vụ, đất đai và sinh kế – lại là lĩnh vực mong manh nhất trước làn sóng thuế quan.
Với quyết định trì hoãn thuế trong 90 ngày của Mỹ, các quốc gia có tiềm lực nông nghiệp như Việt Nam, Thái Lan, Brazil, Indonesia, Ấn Độ… đang có trong tay một cơ hội hiếm có để định vị lại vai trò trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu. Không chỉ là cơ hội duy trì thị phần, mà còn là thời điểm vàng để nâng cấp chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa thị trường và chuẩn hóa quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế.
Ở chiều sâu hơn, đây là thời khắc để các chính phủ đầu tư mạnh hơn vào hạ tầng logistics, đẩy mạnh chuyển đổi số trong chuỗi giá trị nông nghiệp, cũng như củng cố mối liên kết giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp xuất khẩu. Một chiến lược thông minh lúc này không chỉ giúp vượt qua 90 ngày thử thách, mà còn tạo đà tăng trưởng bền vững cho tương lai.
Khi thuế không chỉ là công cụ tài chính mà còn là ngôn ngữ ngoại giao
Động thái của ông Trump không chỉ là một chính sách thuế đơn thuần, mà là sự khẳng định vai trò tối cao của Mỹ trong việc điều phối lại trật tự thương mại toàn cầu. Thuế quan giờ đây không còn là câu chuyện giữa doanh nghiệp và chính phủ, mà đã trở thành một ngôn ngữ ngoại giao mới, nơi mỗi phần trăm thuế đều mang thông điệp chính trị rõ ràng.
Trong kỷ nguyên hậu đại dịch và biến đổi khí hậu, khi ngành nông nghiệp cần sự ổn định hơn bao giờ hết, những quyết sách như thế này vừa là thách thức, vừa là lời mời gọi hành động. 90 “ngày vàng” không phải là thời gian để chờ đợi, mà là thời gian để hành động – quyết liệt, chiến lược và dứt khoát.
