|
Sự phục hồi của các vùng nông thôn không chỉ đơn thuần là câu chuyện về tăng trưởng kinh tế, mà còn gắn liền với việc bảo tồn văn hóa và xây dựng thương hiệu. Trong quá trình này, việc chuyển đổi các nguồn lực địa phương đặc thù thành những thương hiệu có sức cạnh tranh trên thị trường đã trở thành yếu tố then chốt trong việc thúc đẩy phát triển nông thôn. Nhiều làng nghề đang nỗ lực xây dựng thương hiệu riêng bằng cách phát triển các ngành nghề đặc trưng. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất mà họ phải đối mặt là làm thế nào để đạt được sự công nhận thực sự trên thị trường và truyền tải giá trị độc đáo của làng nghề thông qua quá trình xây dựng thương hiệu. Ý nghĩa sâu xa của thương hiệu ở nông thôn thường chưa được chú ý đúng mức. Nhiều doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm địa phương và thương mại điện tử nông thôn thường chú trọng đến việc bán sản phẩm nhanh chóng hơn là tạo ra giá trị bền vững và gìn giữ bản sắc văn hóa thông qua việc xây dựng thương hiệu. |
Cốt lõi của thương hiệu là truyền tải phong cách sống và giá trị
Bản chất của một thương hiệu không chỉ đơn thuần là bao bì sản phẩm và quảng cáo; đó là sự truyền tải một nhận diện tâm lý nhất định đến người tiêu dùng thông qua lối sống và giá trị đi kèm với sản phẩm. Khi người tiêu dùng mua một sản phẩm mang thương hiệu, họ không chỉ mua một sản phẩm vật lý mà còn mua một lối sống cụ thể và trải nghiệm phù hợp với các giá trị của họ. Đây chính là sức mạnh của việc xây dựng thương hiệu.
Đối với các thương hiệu nông thôn, nguồn tài nguyên địa phương đặc trưng là nền tảng quan trọng cho việc xây dựng thương hiệu. Tuy nhiên, những nguồn lực này không thể trực tiếp đảm bảo khả năng cạnh tranh trên thị trường. Việc phát triển thương hiệu còn phụ thuộc vào cách khai thác và thể hiện những giá trị độc đáo của nguồn tài nguyên đó để thu hút người tiêu dùng.
Câu hỏi mà các nhà sản xuất nông thôn cần xem xét là: Tôi có thể tạo ra những trải nghiệm sống giá trị nào cho người tiêu dùng từ nguồn lực này? Những giá trị đó là gì? Hãy cùng nhìn ra thế giới với một số mô hình thành công.
Mô hình làng sinh thái Đào Mễ (Đài Loan, Trung Quốc)
Làng sinh thái Đào Mễ ban đầu là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề từ thảm họa động đất. Trong những năm gần đây, nơi đây đã chuyển mình thành một ngôi làng tập trung vào giáo dục sinh thái và bảo vệ môi trường.
Trên thực tế, giáo dục sinh thái và bảo vệ môi trường không phải là điều mới mẻ, nhưng câu chuyện thương hiệu của làng Đào Mễ lại kể về hành trình từ đống đổ nát sau thảm họa động đất đến mô hình điển hình. Trong quá trình tái thiết, cư dân không chỉ tập trung vào phục hồi cơ sở vật chất mà còn tích cực thúc đẩy bảo vệ môi trường và giáo dục sinh thái. Nhờ đó, làng Đào Mễ đã dần phát triển thành một ngôi làng sinh thái với chủ đề ếch, thu hút đông đảo khách du lịch đến thăm.
Với sự hiện diện của 29 loài ếch khác nhau, làng Đào Mễ được mệnh danh là "vương quốc Ếch" và đã thành công trong việc chuyển đổi tài nguyên sinh thái thành tài sản trí tuệ mang tính giáo dục. Tại đây, các băng ghi âm tiếng ếch kêu được đặt trên bàn cạnh giường ngủ của cư dân, quãng đường di chuyển của thực phẩm được ghi chú trên thực đơn nhà hàng, và các khóa học được thiết kế dựa trên thử thách sinh tồn trong rừng nhiệt đới. Khi bảo vệ môi trường trở thành một phần của “ngôn ngữ thương hiệu” rõ ràng, giá trị sinh thái sẽ có bước tiến ngoạn mục hướng tới giá trị thị trường.
Làng Đào Mễ xây dựng sản phẩm và thương hiệu của mình theo lối sống sinh thái và thân thiện với môi trường, giúp thương hiệu trở nên sâu sắc hơn và phù hợp với giá trị của người tiêu dùng. Lúc này, thương hiệu không còn chỉ là một logo sản phẩm đơn thuần mà trở thành biểu tượng mang giá trị nhận diện của người tiêu dùng.
Từ “bán hàng” đến “tạo ra giá trị” là sự chuyển đổi tư duy trong xây dựng thương hiệu
Sức mạnh thực sự của một thương hiệu không nằm ở lượng truy cập tạm thời, mà ở cam kết tạo ra giá trị lâu dài. Trong giai đoạn đầu của việc bán sản phẩm, nhiều doanh nghiệp nông thôn thường chỉ chú trọng vào việc “bán hàng nhanh” mà bỏ qua “gốc rễ” của thương hiệu. Đây là một dự án dài hạn mang tính hệ thống, đòi hỏi sự đầu tư liên tục và hoạt động chuyên sâu. Tư duy kinh doanh ngắn hạn này dễ dẫn đến những hiểu lầm trong việc xây dựng thương hiệu.
“Bán hàng” chỉ là phương tiện, xây dựng thương hiệu là mục tiêu: Việc kiếm lợi nhuận từ hoạt động bán sản phẩm là một trong những mục tiêu quan trọng của thương hiệu. Tuy nhiên, mục tiêu cao hơn là khả năng truyền tải một tập hợp giá trị hoặc phong cách sống đến người tiêu dùng thông qua thương hiệu.
Sự thành công của các thương hiệu nông thôn không chỉ phụ thuộc vào giá trị kinh tế hay sự cạnh tranh về giá cả sản phẩm, mà còn cần tập trung vào việc xây dựng thương hiệu bền vững xoay quanh "chuyển giao giá trị".
Mô hình "Trang trại đồng cỏ" ở New Zealand
"Trang trại đồng cỏ" ở New Zealand nổi tiếng với những cánh đồng cỏ xanh bát ngát và nền nông nghiệp sinh thái. Trong quá trình xây dựng thương hiệu, New Zealand đã nhấn mạnh các giá trị liên quan đến thiên nhiên, sức khỏe và bảo vệ môi trường. Những thương hiệu này đã tạo dựng hình ảnh lành mạnh, nổi tiếng toàn cầu, thông qua việc làm nổi bật hệ sinh thái xanh của trang trại, các phương pháp sản xuất không ô nhiễm và phát triển bền vững. Khi người tiêu dùng chọn mua những sản phẩm này, họ không chỉ mua thực phẩm ngon mà còn ủng hộ lối sống xanh và bền vững. Thành công của thương hiệu nằm ở khả năng truyền tải những giá trị xã hội sâu sắc đằng sau sản phẩm, thông qua việc phản ánh văn hóa và cam kết bảo vệ môi trường.
Giá trị độc đáo của các thương hiệu nông thôn xuất phát từ nguồn lực địa phương. Tuy nhiên, cách định vị thị trường chính xác xoay quanh những nguồn lực này là chìa khóa để xây dựng thương hiệu hiệu quả. Vị trí cốt lõi của một thương hiệu không chỉ đơn thuần là "ngon và dễ sử dụng", mà còn cần truyền tải phong cách sống hoặc giá trị cảm xúc đến người tiêu dùng.
Mô hình "Thung lũng hoa hồng" của Bulgaria
Trước đây, "Thung lũng hoa hồng" chủ yếu xuất khẩu tinh dầu hoa hồng và nguyên liệu thô. Tuy nhiên, thông qua việc tổ chức Lễ hội Hoa Hồng, khu vực này đã biến việc bán hoa đơn thuần thành một biểu tượng thương hiệu, truyền tải nét thẩm mỹ văn hóa và lối sống gắn liền với thiên nhiên của vùng Balkan.
Trong Lễ hội Hoa Hồng diễn ra vào tháng 6 hàng năm, du khách không chỉ có cơ hội mua tinh dầu mà còn được trải nghiệm giá trị sinh thái và bản sắc văn hóa dân tộc gắn liền với hoạt động "hái hoa hồng". Họ có thể tham gia diễu hành xe hoa, ca hát, múa hát truyền thống, và trải nghiệm làm đồ thủ công, tạo nên một không gian văn hóa phong phú và sâu sắc.
Vị thế thương hiệu đã được nâng cao, từ một "nhà cung cấp nguyên liệu thô" trở thành biểu tượng cho "vẻ đẹp Đông Âu", qua đó thúc đẩy sự phát triển của dịch vụ du lịch, lưu trú, ngành thủ công mỹ nghệ và ngành công nghiệp thực phẩm địa phương. Chìa khóa cho sự chuyển mình này chính là khả năng biến những nguồn tài nguyên nông nghiệp thành những câu chuyện văn hóa đầy sức hấp dẫn. Nhờ đó, người tiêu dùng không chỉ đơn thuần chi trả cho các tính năng của sản phẩm, mà còn đầu tư vào "phong cách sống thung lũng hoa hồng", tạo nên một trải nghiệm phong phú và sâu sắc hơn bao giờ hết.
Sự khác biệt được khơi dậy bởi những câu chuyện văn hóa độc đáo
Để nổi bật trên thị trường, các thương hiệu nông thôn cần theo một con đường riêng, trong đó cốt lõi chính là “sự khác biệt của thương hiệu.” Làm thế nào để xây dựng một thương hiệu nông thôn dễ nhận biết và có khả năng cạnh tranh bền vững? Câu trả lời nằm ở việc phát triển văn hóa thương hiệu và kết nối cảm xúc, kết hợp các nguồn lực công nghiệp địa phương với những câu chuyện văn hóa độc đáo. Qua đó, thương hiệu không chỉ trở nên có ý nghĩa mà còn thu hút sự chú ý mạnh mẽ.
Kết nối cảm xúc thông qua các câu chuyện: Trong quá trình xây dựng thương hiệu nông thôn, việc kể câu chuyện thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong việc làm cho thương hiệu trở nên sống động. Mỗi ngôi làng đều sở hữu những câu chuyện độc đáo gắn liền với nguồn tài nguyên của mình, những câu chuyện này không chỉ phản ánh lịch sử và văn hóa mà còn thể hiện bản sắc của con người địa phương.
Bằng cách kể những câu chuyện này, các thương hiệu có thể mang đến cho người tiêu dùng giá trị cảm xúc và bản sắc văn hóa, từ đó tạo ra sự kết nối sâu sắc về mặt cảm xúc trong quá trình mua sắm; giúp người tiêu dùng cảm thấy thân thuộc và gắn bó hơn với sản phẩm, đồng thời nuôi dưỡng lòng trung thành sâu sắc đối với thương hiệu.
Mô hình làng Oyama (tỉnh Oita, Nhật Bản)
Oyama là một thị trấn nhỏ, nằm sâu ở trong những dãy núi, hầu như không có đất để canh tác và không có đồng cỏ để chăn nuôi bò. Vì vậy, người dân ở đây đã quyết định trồng cây hạt dẻ và mơ. Với khẩu hiệu “Hãy trồng hạt dẻ và mơ và đi du lịch ở Hawaii”, hợp tác xã nông nghiệp Oyama đã khởi động chiến dịch vực dậy kinh tế thị trấn này. Làng Oyama bắt đầu xây dựng thương hiệu từ việc trồng mơ và hạt dẻ, nhưng không dừng lại ở việc bán các sản phẩm nông nghiệp. Thông qua việc khai thác “trí tuệ của nghề nông miền núi” và “tinh thần hợp tác cộng đồng,” họ đã đóng gói mơ khô và bánh hạt dẻ thành những sản phẩm mang giá trị “sức bền và cộng sinh.”
Những câu chuyện về trồng trọt được viết tay bởi dân làng in trên bao bì mơ khô. Cùng với đó, xưởng chế biến hạt dẻ tổ chức các buổi học trải nghiệm cho cả cha mẹ và con cái, nhằm truyền tải khái niệm “con người và đất đai cùng nhau phát triển.” Định vị thương hiệu đã chuyển từ “món ăn vặt ngon” sang sự đồng cảm về mặt cảm xúc đối với việc “bảo vệ nền nông nghiệp truyền thống,” thậm chí hoạt động này còn thu hút các gia đình ở thành phố chuyển đến để cùng tham gia xây dựng cộng đồng.
Điều cốt lõi của thành công trong mô hình này nằm ở việc họ sử dụng sản phẩm như một phương tiện để truyền tải câu chuyện văn hóa và các giá trị xã hội; qua đó, xây dựng hình ảnh thương hiệu có chiều sâu văn hóa, từ đó giành được sự tin tưởng và ủng hộ từ nhiều người tiêu dùng.
Những sai lầm thường gặp trong quá trình xây dựng thương hiệu
- Quá chú trọng vào doanh số bán hàng ngắn hạn: Nhiều nhà điều hành thương hiệu nông thôn tập trung vào việc tăng doanh số thông qua việc thu hút lưu lượng truy cập, mà bỏ qua bản chất lâu dài của việc xây dựng thương hiệu. Mặc dù doanh số ngắn hạn có thể đạt được qua các phương tiện tiếp thị, nhưng giá trị thương hiệu và lòng trung thành của người tiêu dùng cần thời gian để tích lũy. Một số nhà điều hành còn xem việc xây dựng thương hiệu như một công cụ để "bán hàng", mà không nhận ra rằng sức mạnh của thương hiệu đến từ phong cách sống và giá trị mà nó truyền tải, chứ không chỉ là sự tồn tại để tăng doanh số.
- Thương hiệu không chỉ là một cái tên và một logo: Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần có tên gọi hấp dẫn và logo đẹp là đã hoàn tất việc xây dựng thương hiệu. Tuy nhiên, thương hiệu không chỉ là các yếu tố bề nổi như logo và tên gọi; nó còn liên quan đến nhận thức của người tiêu dùng, nhận diện cảm xúc và văn hóa mà thương hiệu mang lại. Sự thành công của thương hiệu cần được xây dựng dần dần thông qua việc định vị thị trường lâu dài, triển khai chiến lược và cung cấp giá trị thực sự, thay vì chỉ dựa vào các yếu tố hời hợt.
- Bỏ qua mối liên hệ cảm xúc với thương hiệu: Thành công của một thương hiệu không chỉ phụ thuộc vào chất lượng sản phẩm mà còn phụ thuộc vào mối liên hệ cảm xúc với người tiêu dùng. Việc không truyền tải câu chuyện và văn hóa thương hiệu sẽ khiến nó khó thiết lập được mối liên hệ sâu sắc trên thị trường.
Kiên trì làm những việc khó nhưng đúng trong một thời gian dài!
Chúng ta nhận ra rằng xây dựng thương hiệu nông thôn không chỉ là cuộc thi thiết kế logo, mà là sự thể hiện hiện đại của các giá trị văn minh. Nó không chỉ là việc giành được bao nhiêu lượt "like" hay “share”, mà là một hoạt động liên tục tạo ra sự cộng hưởng cảm xúc. Đây cũng không chỉ là kỹ thuật kiếm tiền từ tài nguyên, mà là sự cân bằng động trong hệ sinh thái.
Khi các vùng nông thôn Việt Nam học cách kể câu chuyện của riêng mình bằng ngôn ngữ mà thế giới có thể hiểu, các giá trị văn hóa đang bị lãng quên sẽ được tái sinh. Chỉ khi những người sáng lập và điều hành thương hiệu sẵn sàng đặt danh tiếng và mọi thứ họ đã tích lũy vào thương hiệu, đồng thời dốc toàn lực vì thương hiệu, thì mới nhận được sự tin tưởng và đồng cảm với thương hiệu của họ. Kiên trì thực hiện những việc khó nhưng đúng đắn trong một khoảng thời gian dài sẽ là chìa khóa dẫn đến thành công bền vững.
