STNN – Sang tên bìa đất để nhờ đứng tên vay ngân hàng nhưng mất luôn nhà, vợ chồng nông dân Nguyễn Ngọc Sáng đã phải làm đơn gửi đến các cơ quan chức năng để kêu cứu và tố giác hành vi cho vay nặng lãi của vợ chồng ông Ngô Quyết Chiến.
- Hiệp Hòa (Bắc Giang): Nghi vấn cấp “sổ đỏ chồng lên sổ đỏ” trên đất nông nghiệp, gây khiếu kiện kéo dài
- Đắk Nông: Chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh
Nhờ người đi vay tiền ngân hàng dẫn đến mất nhà
Theo nội dung đơn của vợ chồng nông dân Nguyễn Ngọc Sáng (sinh năm 1960; trú tại TT Kiến Đức, huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông), do là anh em họ nên đã nhiều lần vay mượn tiền của vợ chồng Ngô Quyết Chiến (sinh năm 1970; trú tại TT Kiến Đức, huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông) với lãi suất vay 3.000 đồng/1 triệu/1 ngày. Đến ngày 19/08/2019, tổng số tiền vợ chồng ông Sáng vay của ông Chiến (do vợ chồng ông Chiến tự tính toán) bao gồm cả gốc và lãi là 726 triệu đồng.
Do gia đình ông Sáng đang có nợ xấu tại ngân hàng, nên ông Sáng không thể thế chấp nhà đất cho ngân hàng để vay tiền trả nợ cho vợ chồng ông Chiến. Cho nên, khi được ông Chiến đề nghị sang tên bìa đất của mình cho ông Chiến nhằm vay được tiền ngân hàng, để ông Chiến có thể lấy lại phần tiền đã cho ông Sáng vay; đồng thời, ông Sáng sẽ đỡ được phần chi phí lãi suất khi chỉ phải trả lãi theo lãi suất ngân hàng, nên vợ chồng ông Sáng đã ngay lập tức đồng ý.
Cũng trong ngày 19/08/2019, tại Văn phòng công chứng Đắk R’lấp, vợ chồng ông Sáng và ông Chiến đã lập Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với thửa đất số 83, tờ bản đồ số 36 theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CO988856 có địa chỉ tại TDP5, TT Kiến Đức, huyện Đắk R’lấp do UBND huyện Đắk R’lấp cấp ngày 28/02/2019. Do đây là hợp đồng chuyển nhượng để ông Chiến đứng tên vay vốn tại ngân hàng giúp vợ chồng ông Sáng, nên giá chuyển nhượng chỉ để mức tượng trưng là 10 triệu đồng.
Tuy nhiên, sau khi lập hợp đồng chuyển nhượng, ông Chiến đã không thông báo cho vợ chồng ông Sáng về việc vợ chồng ông đã thế chấp nhà để vay tại ngân hàng bao nhiêu tiền và đến khi nào đáo hạn. Để rồi, đến ngày 17/09/2019, tổng số nợ của vợ chồng ông Sáng được tiếp tục tăng lên thành 850 triệu; và đến tháng 05/2020, sau khi vay thêm khoảng gần 100 triệu nữa, vợ chồng ông Chiến mới thông báo số tiền nợ lúc này của vợ chồng ông Sáng đã lên đến 1,7 tỷ đồng.
Từ ngày 17/09/2019 đến tháng 05/2020, số tiền chênh lệch đã lên đến 750 triệu đồng; và nếu tính theo số tiền chênh lệch này, thì lãi suất mà vợ chồng ông Sáng phải chịu lên đến hơn 150%/năm. Chưa kể, toàn bộ nhà đất của vợ chồng ông Sáng cũng đã được sang tên cho vợ chồng ông Chiến.
Đến ngày 08/04/2021, vợ chồng ông Sáng nhận được một bức thư đề người gửi là bà Trịnh Thị Thu với nội dung yêu cầu trả nhà. Lúc này, vợ chồng ông Sáng mới tá hỏa vì được biết ông Chiến đã đem toàn bộ nhà đất của vợ chồng ông bán cho bà Trịnh Thị Thu với giá khoảng 2,2 tỷ đồng vào ngày 02/06/2020. Giá trị của toàn bộ nhà đất này được Công ty Thẩm định giá BTA Việt Nam thẩm định theo chứng thư số 01/2022/CT-BTA ngày 11/01/2022 là hơn 3,7 tỷ đồng.
Quá bức xúc, ngày 20/05/2021, ông Nguyễn Ngọc Sáng đã làm đơn tố cáo và gửi kèm theo một số chứng cứ tới Cơ quan Cảnh sát Điều tra (CSĐT) Công an huyện Đắk R’lấp, Viện KSND huyện Đắk R’lấp để tố cáo ông Ngô Quyết Chiến về hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Đặc biệt, chứng cứ là 5 file ghi âm các cuộc nói chuyện giữa ông Sáng và vợ chồng ông Chiến. Trong các file ghi âm này, ông Chiến cũng đã thừa nhận: Nhà đất có địa chỉ tại TDP5, TT Kiến Đức, huyện Đắk R’lấp được sang tên nhằm mục đích để ông Chiến vay ngân hàng giúp ông Sáng, và đây không phải là nhà của ông Chiến.
Khiếu nại đến các cấp
Sau khi nhận đơn tố cáo, ngày 23/12/2021 Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp đã có văn bản số 1383/TLĐ-CSĐT để trả lời cho ông Nguyễn Ngọc Sáng. Theo đó, đối với nội dung tố giác tội phạm về hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, Cơ quan CSĐT công an Huyện Đắk R’lấp cho rằng không có căn cứ để xác định lãi suất khi cho vay và thu lợi bất chính nên không có cơ sở để xem xét, thụ lý, giải quyết đối với hành vi này.
Đối với hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp cho rằng, đây là tranh chấp nội dung hợp đồng chuyển nhượng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình mà thuộc thẩm quyền thụ lý, giải quyết của Tòa án nhân dân huyện Đắk R’lấp. Do đó, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp đề nghị ông Sáng liên hệ với đơn vị này để thụ lý, giải quyết theo thẩm quyền.
Không đồng ý với các nội dung trả lời của Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp, ông Nguyễn Ngọc Sáng đã làm đơn gửi đến Lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Nông, Thanh tra Công an tỉnh... để khiếu nại văn bản trả lời này. Đồng thời, ông Sáng cũng gửi đơn kêu cứu khẩn cấp đến Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Thanh tra Bộ Công an và một số cơ quan hành pháp, tư pháp tại tỉnh Đắk Nông.
“Việc tôi vay thì tôi phải trả, nhưng việc việc yêu cầu trả lãi quá cao và khi tôi không đồng ý với mức lãi suất đó thì bán đứt căn nhà của tôi là hành vi trái pháp luật. Tôi kính mong Quý cơ quan giúp đỡ gia đình tôi, căn cứ quy định pháp luật hiện hành xử lý hành vi vi phạm pháp luật của ông Ngô Quyết Chiến và bà Trịnh Thị Thu để sớm trả lại quyền sở hữu căn nhà cho gia đình tôi” - đơn kêu cứu khẩn cấp của ông Sáng nêu rõ.
Được biết, sau khi nhận được đơn của ông Sáng, Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an) đã có thông báo về việc chuyển đơn của ông. Cụ thể, sau khi xem xét nội dung đơn và căn cứ thẩm quyền giải quyết, Cục Cảnh sát Hình sự chuyển đơn trên đến đồng chí Giám đốc Công an tỉnh Đắk Nông để xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, Phòng Cảnh sát Hình sự (Công an tỉnh Đắk Nông) cũng đã có Phiếu chuyển đơn đến Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp số 710/PC-CSHS ngày 11/11/2022. Đồng thời, Văn phòng Cơ quan CSĐT (Công an tỉnh Đắk Nông) cũng có thông báo số 610/TB-VPCQCSĐT ngày 18/11/2022 về việc xử lý đơn của ông Sáng. Theo đó, cả hai cơ quan này đều thông báo đã chuyển đơn đến Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp để giải quyết theo thẩm quyền.
Luật sư nói gì về vụ việc?
Để có sự tham vấn, phản biện nhằm hỗ trợ về chính sách, pháp luật cho gia đình nông dân Nguyễn Quang Sáng trong trường hợp này, PV đã có cuộc trao đổi với Luật sư Nguyễn Tiến Dũng – Đoàn Luật sư TP.HCM. Theo Luật sư Dũng, đối với vụ việc này thì công văn trả lời số 1383/TLĐ-CSĐT ngày 23/12/2021 của Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp tại mục 1 cho rằng không xác định được lãi và số tiền thu lợi bất chính thực sự không thuyết phục. Bởi vì, các chứng cứ kèm theo đơn tố cáo gồm có 5 file ghi âm, do ông Sáng trực tiếp ghi âm từ những lúc trao đổi, tranh luận với vợ chồng ông Ngô Quyết Chiến có những chứng cứ quan trọng. Cụ thể, bà Nguyễn Thị Chung (vợ ông Chiến) nói và ông Sáng thừa nhận, đây là chứng cứ được 2 bên thừa nhận không phải chứng minh, nên lãi vay hai bên đã thừa nhận là 3.000đ/1triệu/1ngày tương đương lãi vay là 9%/tháng và 108%/năm đã đủ dấu hiệu cấu thành tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự theo quy định tại Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi năm 2017.
Bên cạnh đó, khoản vay có giấy tờ xác nhận ngày 19/08/2019 là 850 triệu đồng và sổ riêng của ông Chiến đến ngày 26/11/2919 tiền nợ gốc là 950.000.000 đồng, rồi đến tháng 05/2020 bà Nguyễn Thị Chung cùng chồng là ông Ngô Quyết Chiến đều khẳng định vợ chồng ông Sáng và bà Diễn phải trả gốc và lãi là 1,6 tỷ và sau đó xác định là 1,7 tỷ. Như vậy, trong 6 tháng, số tiền lãi là 750 triệu đồng; số tiền lãi cho 1 tháng là 125 triệu đồng, tương đương 13,15%/tháng tức là 157,89%/năm; lãi suất này cũng đủ dấu hiệu cấu thành tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Trong khi đó, lãi suất theo quy định không quá 20%/năm được quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, từ đó dễ dàng tính được số tiền thu lợi bất chính.
Ngoài ra, Luật sư Dũng cũng cho rằng, có lẽ do không xem xét đánh giá đầy đủ các chứng cứ có trong đơn tố cáo của ông Nguyễn Ngọc Sáng nên Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp mới cho rằng không có dấu hiệu cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Việc không xem xét đánh giá toàn diện, khách quan các chứng cứ và xác định thời điểm phạm tội trong trường hợp này có thể dẫn đến việc bỏ lọt người, bỏ lọt tội phạm và dẫn đến việc gây thiệt hại lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình ông Nguyễn Ngọc Sáng.
Bởi vì, nội dung trong cuộc nói chuyện của ông Chiến với ông Sáng ở file ghi âm số 2 đã chứng tỏ rõ rằng Hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất toạ lạc tại số 88, khối 5, thị trấn Kiến Đức, huyện Đắk R’lấp (theo Giấy chứng nhận QSDĐ, QSHN ở và tài sản khác gắn liền với đất số CO988856 do UBND huyện Đắk R’lấp cấp ngày 28/02/2019 cho vợ chồng ông Sáng là chủ sở hữu) chỉ là Hợp đồng giả cách; Và hơn thế nữa, việc ông Chiến biết rõ tài sản là căn nhà nêu trên không phải của mình nhưng vẫn ký Hợp đồng bán đứt căn nhà và quyền sử dụng đất nêu trên cho bà Trịnh Thị Thu (là người cho vợ chồng ông Chiến vay lãi 2.000đ/triệu/ngày để vợ chồng ông Chiến cho ông Sáng vay 3.000đ/triệu/ngày và là người đã chứng kiến tại một số buổi trao đổi giữa ông Sáng và vợ chồng ông Chiến), hành vi này của ông Ngô Quyết Chiến đã vi phạm đến quyền sở hữu của vợ ông Sáng, có dấu hiệu cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017.
“Trong trường hợp này, có lẽ Cơ quan CSĐT Công an huyện Đắk R’lấp nên sớm xem xét, đánh giá đầy đủ lại các chứng cứ để sớm có phản hồi lại cho công dân theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố tụng. Đồng thời, việc xử lý cũng phải làm sao thật khách quan để không bỏ lọt người, lọt tội phạm gây thiệt hại lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể” - Luật sư Dũng cho biết.
Kiến Đức
