Muchui Maingi, Giám đốc công ty xuất khẩu bơ Kenya Tomu Ltd. cho biết: "Sản lượng bơ của chúng tôi năm 2024 giảm khoảng 10% do lượng mưa giảm. Tuy nhiên, sản lượng năm nay dự kiến sẽ phục hồi 5%, đạt hơn 550.000 tấn. Xuất khẩu đang tăng, do nhu cầu mạnh ở các thị trường truyền thống như Hà Lan, UAE, Tây Ban Nha và các thị trường mới nổi như Ấn Độ và Trung Quốc. Chất lượng trái cây tốt tại các trang trại, nhưng các vấn đề hậu cần vẫn tiếp tục tác động đến vụ mùa năm nay do xung đột Biển Đỏ, khiến thời gian vận chuyển đến châu Âu kéo dài hơn 40 ngày. Điều này ảnh hưởng lớn đến chất lượng trái cây khi đến nơi và tác động tiêu cực đến dòng tiền của các nhà xuất khẩu. Các biện pháp quản lý do Cơ quan Nông nghiệp và Thực phẩm thực thi vào tháng 10/2024, đình chỉ các chuyến hàng bơ non bằng đường biển, đã đảm bảo cải thiện độ chín và chất lượng của trái cây. Hoạt động xuất khẩu đã được nối lại vào đầu tháng 2 đối với Fuerte và Pinkerton, và Hass đã được nối lại vào ổn định."
Maingi cho biết nhu cầu về quả bơ rất lớn, cả ở nước ngoài cũng như trong thị trường nội địa Kenya. "Triển vọng về quả bơ Kenya vào năm 2025 rất hứa hẹn, với nhu cầu quốc tế bền vững và đa dạng hóa thị trường chiến lược, thúc đẩy tăng trưởng của ngành. Chúng tôi dự kiến sẽ xuất khẩu khoảng 140.000 tấn, tăng trưởng hơn 5% một chút. Nhu cầu trong nước cũng rất lớn, đạt gần 250.000 tấn. Doanh thu xuất khẩu tạo ra đã vượt qua doanh thu từ các loại cây trồng thương mại truyền thống như cà phê, đưa quả bơ trở thành một trong những nguồn thu ngoại tệ hàng đầu của Kenya".
Thiếu cơ sở hạ tầng phù hợp là một trong những thách thức lớn mà các nhà xuất khẩu ở Kenya phải vượt qua. Maingi cho biết: "Bơ Kenya phải đối mặt với một số thách thức liên quan đến chất lượng, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh trên toàn cầu. Tại Kenya, cơ sở lưu trữ và xử lý sau thu hoạch không đầy đủ chiếm gần 40% lượng trái cây bị hỏng. Điều này bao gồm cơ sở hạ tầng kém, thiếu cơ sở lưu trữ lạnh, sử dụng xe bán tải và ô tô trái phép để vận chuyển. Việc thu hoạch trái phép những quả bơ chưa chín cũng cần được thực thi từ cấp cơ sở, bởi các cơ quan chính phủ."
Theo Maingi, để cải thiện tình hình, cần phải đầu tư trên diện rộng: "Tôi nghĩ rằng các khoản đầu tư vào hoạt động trồng bơ ở Kenya nên bao trùm toàn bộ chuỗi giá trị, từ sản xuất đến tiếp cận thị trường. Hãy nghĩ đến những thứ như đào tạo nông dân và dịch vụ khuyến nông, tập trung vào các tiêu chí của Thực hành Nông nghiệp Tốt (GAP), chẳng hạn như cắt tỉa, thu hoạch, kiểm soát sâu bệnh và tưới tiêu đúng cách. Trang bị cho những người nông dân quy mô nhỏ các công cụ để đánh giá độ chín của trái cây trước khi thu hoạch được khuyến nghị để cải thiện kiểm soát chất lượng ở cấp độ trang trại. Hỗ trợ cho những người nông dân nhỏ để có được chứng nhận từ các tổ chức như GLOBAL, GAP hay Rainforest Alliance cũng được nhấn mạnh để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thâm nhập vào các thị trường cao cấp."
Những người nông dân nhỏ thực sự có thể hưởng lợi từ các khoản đầu tư, đặc biệt là khi nói đến việc tăng giá trị cho quả bơ. "Đầu tư với các trường đại học địa phương vào nghiên cứu và phát triển tại các trung tâm bơ mới nổi như Meru, Tây Kenya, vào các giải pháp kỹ thuật số để truy xuất nguồn gốc, theo dõi độ chín và dịch vụ tư vấn cũng sẽ cải thiện vị thế của Kenya. Tỷ lệ thâm nhập điện thoại thông minh của Kenya là hơn 80%, trong khi dưới 35 tuổi là 75%. Điều này làm tăng tính minh bạch và lòng tin. Các sáng kiến gia tăng giá trị, như cơ sở chế biến bơ đông lạnh và dầu bơ, nên là ưu tiên của Chính phủ và các nhà đầu tư trong nước hoặc quốc tế. Điều này sẽ hạn chế tổn thất sau thu hoạch hoặc ngăn ngừa chất lượng thấp hơn, thường được gọi là "hàng thải", để xuất khẩu. Những sáng kiến này có thể trao quyền cho những người nông dân nhỏ địa phương, những người thường vứt bỏ những quả bơ bị loại bỏ của họ với giá rẻ mạt." - Maingi giải thích.
"Các cơ quan chính phủ nên phát triển một 'Thương hiệu quả bơ Kenya' trên thị trường quốc tế, tập trung vào chất lượng cao cấp và tính bền vững, thông qua sự hợp tác với các nhà cung cấp uy tín. Quả bơ Kenya nổi tiếng thế giới về chất lượng, vì chúng được trồng bằng nắng và mưa tại Equator, mà tôi chỉ đơn giản mô tả là 'Vị kem béo ngậy" - Maingi kết luận.
