Hỏi: Hai ngày gần đây, các cơ quan báo chí, truyền thông đều đưa tin Chủ tịch Công ty cổ phần Tập đoàn FLC Trịnh Văn Quyết bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố về tội thao túng thị trường chứng khoán theo Điều 211 BLHS 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017. Theo thông tin báo chí, trước đó tôi được biết năm 2017 ông Trịnh Văn Quyết đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi che giấu thông tin, lần này lại tái phạm ngày 17/01/2022, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước – Bộ Tài chính lại có quyết định xử phạt hành chính ông Trịnh Văn Quyết với số tiền 1,5 tỷ đồng và đình chỉ hoạt động giao dịch chứng khoán trong thời gian 5 tháng về hành vi che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán theo Nghị định 156/NĐ-CP/2020. Xin Tạp chí điện tử Sinh thái Nông nghiệp cho biết: Vì sao Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an không khởi tố ông Trịnh Văn Quyết về tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin chứng khoán theo Điều 209 BLHS mà khởi tố về tội thao túng thị trường chứng khoán theo điều 211 BLHS?
Xuân Thọ – Vĩnh Phúc
Trả lời:
Chứng khoán là một kênh đầu tư hấp dẫn ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều người. Lợi dụng điều này, có không ít trường hợp các công ty phát hành chứng khoán tự tạo ra cung cầu giả trên thị trường chứng khoán để trục lợi. Hành vi này được coi là thao túng thị trường chứng khoán.
Khoản 3 Điều 12 của Luật Chứng khoán 2019 nghiêm cấm: “Sử dụng một hay nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo; giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng thị trường chứng khoán; kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán”. Người thực hiện hành vi nêu trên nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng có thể bị truy tố về tội thao túng thị trường chứng khoán quy định tại Điều 211 BLHS.
Điều 209 BLHS quy định về tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán là: Người nào cố ý thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chào bán, niêm yết, giao dịch, hoạt động kinh doanh chứng khoán, tổ chức thị trường, đăng ký, lưu ký, bù trừ hoặc thanh toán chứng khoán thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán là việc người phạm tội không công bố hoặc cố ý công bố không đầy đủ các thông tin trong hồ sơ chào bán chứng khoán, hồ sơ đăng ký niêm yết, giao dịch chứng khoán, hồ sơ đề nghị cấp, bổ sung giấy phép thành lập và hoạt động của các loại hình doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chứng khoán, hồ sơ đăng ký lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán.
Tháng 11/2017 ông Trịnh Văn Quyết Chủ tịch CTCP Tập đoàn FLC đã bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt hành chính 65 triệu đồng vì bán 57 triệu cổ phiếu nhưng không báo cáo thông tin giao dịch với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh theo quy định của pháp luật. Đầu tháng 01/2022, ông Quyết lại tiếp tục tái phạm hành vi trên bị UBCK Nhà nước xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 1,5 tỷ đồng và đình chỉ hoạt động giao dịch chứng khoán trong thời gian 5 tháng theo Nghị định 156/NĐ-CP/2020. Như vậy hành vi của ông Quyết có đủ dấu hiệu cấu thành tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán theo Điều 209 BLHS.
Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định ông Trịnh Văn Quyết không những chỉ vi phạm hành vi che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán mà còn vi phạm hành vi thao túng thị trường chứng khoán, cụ thể: Từ ngày 01/12/2021 đến ngày 10/01/2022 ông Trịnh Văn Quyết đã chỉ đạo các cá nhân điều hành Công ty CP Chứng khoán BOS và các công ty con, công ty vệ tinh sử dụng 20 tài khoản chứng khoán của 11 tổ chức có “thông đồng” với nhau để liên tục mua, bán chứng khoán với tần suất cao, tạo ra cung cầu giả. Từ đó khiến giá cổ phiếu được đẩy lên cao. Các nhóm thuộc cấp do ông Quyết đã tham gia 28/28 phiên giao dịch, số lượng đặt mua chiếm 12% và số lượng đặt bán chiếm 7% tổng khối lượng thị trường đã tạo gia giao dịch mua ảo để đẩy giá cổ phiếu FLC tăng liên tục từ 14.650 đồng/cổ phiếu tăng lên 24.000 đồng/cổ phiếu, tăng 64% tạo cơn sốt giá cổ phiếu khiến nhà đầu tư ồ ạt đầu tư mua cổ phiếu giá cao, sau đó bị mất giá, thiệt hại rất lớn (khoảng hơn 500 tỷ đồng) cho nhà đầu tư. Những hành vi sai phạm trên của ông Quyết đã đủ dấu hiệu cấu thành tội thao túng thị trường chứng khoán theo Điều 211 BLHS do đó cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Trịnh Văn Quyết – Chủ tịch CTCP Tập đoàn FLC về tội thao túng thị trường chứng khoán mà không phải là tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán theo Điều 209 BLHS.
Trên đây là giải đáp của chuyên gia Luân Phạm. Mọi thắc mắc xin quý bạn đọc liên hệ theo email: toasoan@sinhthainongnghiep.net.vn
