Đây là phát hiện mới từ các nghiên cứu toàn cầu do Đại học Galway hợp tác với Đại học McMaster Canada và một mạng lưới các nhà nghiên cứu về đột quỵ quốc tế. Những phát hiện này xuất phát từ hai phân tích của dự án nghiên cứu INTERSTROKE đã được công bố trên Tạp chí Đột quỵ (Journal of Stroke) về tác động của đồ uống có ga, nước ép trái cây/đồ uống và nước lọc.
Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho một phần não bị cắt đứt và làm hỏng các tế bào não hoặc có thể do thiếu máu cục bộ, thường là do cục máu đông, hoặc khi có xuất huyết não, tức là chảy máu vào mô não.
INTERSTROKE là một trong những nghiên cứu quốc tế lớn nhất về các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ, liên quan đến gần 27.000 người, ở 27 quốc gia, bao gồm gần 13.500 người đã bị đột quỵ lần đầu. Những người tham gia nghiên cứu đến từ nhiều vùng địa lý và dân tộc khác nhau, với các hồ sơ rủi ro tim mạch khác nhau.
Nghiên cứu tập trung vào lượng tiêu thụ đồ uống có ga và nước ép trái cây của mọi người đã phát hiện ra rằng:
- Đồ uống có ga, bao gồm cả đồ uống có đường và đồ uống có đường nhân tạo như đồ ăn kiêng hoặc không đường, có liên quan đến nguy cơ đột quỵ tăng 22% và nguy cơ tăng mạnh khi uống hai hoặc nhiều loại đồ uống này mỗi ngày.
- Mối liên hệ giữa đồ uống có ga và nguy cơ đột quỵ lớn nhất ở Đông/Trung Âu và Trung Đông, Châu Phi và Nam Mỹ.
- Nghiên cứu lưu ý rằng nhiều sản phẩm được tiếp thị dưới dạng nước ép trái cây được làm từ chất cô đặc và chứa thêm đường và chất bảo quản, có thể làm mất đi những lợi ích thường có ở trái cây tươi và thực sự làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Đồ uống từ nước ép trái cây có liên quan đến nguy cơ đột quỵ tăng 37% do chảy máu (xuất huyết nội sọ). Với hai phần đồ uống uống này mỗi ngày, nguy cơ đột quỵ tăng gấp ba.
- Phụ nữ có nguy cơ đột quỵ cao nhất do chảy máu (xuất huyết nội sọ) liên quan đến nước ép trái cây/đồ uống.
- Uống hơn 7 cốc nước mỗi ngày có liên quan đến việc giảm nguy cơ đột quỵ do cục máu đông.
Nhà nghiên cứu chính của cả hai nghiên cứu Giáo sư Andrew Smyth, Giáo sư Dịch tễ học lâm sàng tại Đại học Galway và Bác sĩ tư vấn tại Bệnh viện Đại học Galway, cho biết: "Không phải tất cả đồ uống trái cây đều được tạo ra như nhau. Nước ép trái cây tươi có nhiều khả năng mang lại lợi ích, nhưng đồ uống trái cây làm từ chất cô đặc, có nhiều đường và chất bảo quản bổ sung thì có thể gây hại. Nghiên cứu của chúng tôi cũng chỉ ra rằng nguy cơ đột quỵ tăng lên khi một người uống đồ uống có ga thường xuyên hơn. Là một bác sĩ và là người đã nghiên cứu về nguy cơ đột quỵ, chúng tôi khuyến khích mọi người tránh hoặc hạn chế tiêu thụ đồ uống có ga và đồ uống trái cây, và cân nhắc chuyển sang uống nước lọc thay thế".
Nghiên cứu tập trung vào lượng cà phê và trà mà mọi người tiêu thụ đã phát hiện ra rằng:
- Uống hơn 4 cốc cà phê mỗi ngày làm tăng nguy cơ đột quỵ 37%, nhưng tỷ lệ vẫn không giảm khi sử dụng lượng ít hơn.
- Uống trà có thể giảm nguy cơ đột quỵ 18-20%.
- Uống 3-4 tách trà đen mỗi ngày -- bao gồm trà sáng và trà Earl Grey, nhưng không phải trà xanh hoặc trà thảo mộc thì nguy cơ đột quỵ giảm 29%.
- Uống 3-4 tách trà xanh mỗi ngày có thể giảm nguy cơ đột quỵ 27%.
- Thêm sữa có thể làm giảm hoặc ngăn chặn tác dụng có lợi của chất chống oxy hóa có trong trà vì vậy những người uống trà cùng sữa sẽ không giảm nguy cơ đột quỵ.
- Có những khác biệt quan trọng về mặt địa lý khi trà có liên quan đến nguy cơ đột quỵ thấp hơn ở Trung Quốc và Nam Mỹ so với Nam Á
Giáo sư Martin O'Donnell, Trưởng khoa Y, Điều dưỡng và Khoa học Sức khỏe tại Đại học Galway và Bác sĩ tư vấn về đột quỵ tại Bệnh viện Đại học Galway, đồng lãnh đạo nghiên cứu INTERSTROKE hợp tác với Giáo sư Salim Yusuf của Viện Nghiên cứu Sức khỏe Dân số tại Đại học McMaster, Canada cho biết: "Mục tiêu chính của nghiên cứu INTERSTROKE là cung cấp thông tin hữu ích về cách giảm nguy cơ đột quỵ. Mặc dù tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất, nhưng nguy cơ đột quỵ của chúng ta cũng có thể giảm thông qua các lựa chọn lối sống lành mạnh trong chế độ ăn uống và hoạt động thể chất. Nghiên cứu hiện tại bổ sung thêm thông tin về những gì cấu thành nên các lựa chọn lành mạnh về lượng đồ uống tiêu thụ hàng ngày."
