Xu hướng thị trường và những động thái của ngành
Việc kiểm tra an toàn thực phẩm tại Trung Quốc đang khiến thời gian thông quan kéo dài, làm gia tăng nguy cơ hư hỏng hàng hóa. Các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng lo ngại nguy cơ toàn bộ lô hàng bị tiêu hủy nếu phát hiện dư lượng kim loại nặng vượt ngưỡng cho phép. Trong bối cảnh này, Việt Nam đang siết chặt kiểm soát chất lượng và cải thiện quy trình chứng nhận nhằm khôi phục đà tăng trưởng xuất khẩu.
Trước những thách thức hiện tại, ngành sầu riêng Việt Nam đang đẩy mạnh các biện pháp nhằm thích ứng với yêu cầu mới. Việc mở rộng hệ thống kiểm nghiệm đạt chuẩn được xem là nhiệm vụ cấp bách. Hiện tại, Việt Nam chỉ có chín phòng kiểm nghiệm vàng O được Trung Quốc công nhận, nhưng chưa có cơ sở nào đặt tại Đắk Lắk – vùng trồng sầu riêng trọng điểm. Việc phát triển thêm các trung tâm kiểm nghiệm địa phương sẽ giúp rút ngắn thời gian xét nghiệm và tăng tính chủ động cho doanh nghiệp.
Cùng với đó, công tác kiểm soát chuỗi cung ứng đang được tăng cường. Quy trình giám sát dư lượng hóa chất được siết chặt để đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế, từ khâu sản xuất đến chế biến và xuất khẩu. Song song với việc cải thiện chất lượng, nhiều doanh nghiệp cũng hướng đến đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu. Trong khi sầu riêng gặp khó khăn, thị trường dừa tươi tại Trung Quốc lại tăng trưởng mạnh, mở ra cơ hội mở rộng danh mục nông sản xuất khẩu.
Tác động thị trường và những triển vọng trong năm 2025
Những biến động trong xuất khẩu sầu riêng đã ảnh hưởng đáng kể đến kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam. Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, trong hai tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt 687 triệu USD, giảm 15,7% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng thị trường Trung Quốc, kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam đạt 306 triệu USD, giảm 39%, đánh dấu mức suy giảm lớn nhất từ trước đến nay.
Dù đối mặt với nhiều thách thức, ngành sầu riêng Việt Nam vẫn có cơ hội tăng trưởng nếu kịp thời thích ứng với các yêu cầu mới từ Trung Quốc. Các doanh nghiệp xuất khẩu cần nâng cao năng lực kiểm soát chất lượng, tuân thủ chặt chẽ quy định kiểm nghiệm để đảm bảo xuất khẩu ổn định. Giá sầu riêng hiện thấp hơn khoảng 20% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng vẫn đảm bảo lợi nhuận cho người nông dân. Sầu riêng nghịch vụ sẽ tiếp tục có mặt trên thị trường đến tháng 3, trong khi vụ thu hoạch chính dự kiến bắt đầu từ giữa tháng 4.
Sự tăng trưởng mạnh mẽ của ngành sầu riêng Việt Nam chưa kết thúc mà đang bước vào giai đoạn điều chỉnh quan trọng. Những doanh nghiệp tập trung vào nâng cao chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và đa dạng hóa thị trường sẽ nắm bắt được cơ hội phát triển bền vững trong dài hạn.
