Trên cơ sở quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống tốt đẹp với bề dày hơn 07 thập kỷ giữa hai nước, nhân dịp chuyến thăm chính thức nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Tổng thống Cộng hòa Bulgaria Rumen Radev từ ngày 24 đến ngày 28 tháng 11 năm 2024, xác nhận mong muốn của hai bên trong việc tăng cường hợp tác thực chất và hiệu quả hướng tới quan hệ đối tác chiến lược như đã thể hiện trong Tuyên bố chung Việt Nam - Bulgaria năm 2013.
Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Bulgaria nhất trí cùng nỗ lực thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực như sau:
1. Về quan hệ chính trị - ngoại giao:
- Cam kết tiếp tục phát triển quan hệ hợp tác cùng có lợi giữa hai nước, dựa trên sự tôn trọng và tin cậy lẫn nhau; phối hợp tổ chức tốt Kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước trong năm 2025;
- Tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao nhằm thể hiện quyết tâm tin cậy chính trị của Lãnh đạo, đồng thời tạo động lực quan trọng thúc đẩy hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực giữa hai nước phù hợp với tình hình mới;
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác liên nghị viện và ủng hộ việc tiếp tục tăng cường hơn nữa tiếp xúc và hợp tác thông qua triển khai thực hiện Thỏa thuận hợp tác mới giữa Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Quốc hội Cộng hòa Bulgaria ký tháng 9 năm 2023; nâng cao vai trò của Nhóm Nghị sỹ hữu nghị Việt Nam - Bulgaria;
- Duy trì tham vấn chính trị thường xuyên giữa hai Bộ Ngoại giao để trao đổi các vấn đề song phương, lập trường trong các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm; thúc đẩy hợp tác giữa Học viện Ngoại giao Việt Nam và Học viện ngoại giao Bulgaria;
- Cam kết tăng cường phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, đặc biệt là Liên hợp quốc và khuôn khổ ASEAN - EU; ủng hộ một cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh và thịnh vượng, đóng vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực và tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - EU.
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an toàn và an ninh dựa trên luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS 1982, và các nguyên tắc của Liên hợp quốc.
2. Về hợp tác kinh tế - thương mại:
- Nhất trí nâng cao hiệu quả hợp tác giữa hai nước về kinh tế - thương mại tương xứng với tiềm năng và tin cậy chính trị; nhấn mạnh tầm quan trọng của Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Bulgaria về hợp tác kinh tế, thương mại và khoa học kỹ thuật, coi đây là cơ chế quan trọng nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực cùng quan tâm và có lợi ích. Trên cơ sở kết quả Khóa họp Uỷ ban liên chính phủ 24 được tổ chức tháng 5 năm 2024 tại Sofia, nhất trí nghiên cứu, đề xuất lĩnh vực hợp tác có nội hàm, có cơ chế ưu đãi phù hợp để sớm triển khai những chương trình, dự án hợp tác cụ thể, thiết thực vì lợi ích của cả hai quốc gia;
- Ủng hộ việc làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Việt Nam - EU trên cơ sở Hiệp định Đối tác và Hợp tác Việt Nam - EU, cùng với các Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU, tạo ra những cơ hội mới cho quan hệ Bulgaria - Việt Nam;
- Tận dụng tốt hơn nữa các cơ hội do Hiệp định EVFTA đem lại, tích cực thúc đẩy kết nối và hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp và địa phương hai nước; tạo thuận lợi cho hàng hóa của hai bên tiếp cận thị trường của nhau, phấn đấu nâng kim ngạch thương mại hai chiều lên 500 triệu USD trong thời gian tới;
- Nhất trí thúc đẩy hợp tác trên một số ngành công nghiệp và lĩnh vực ưu tiên thu hút đầu tư phù hợp với xu hướng phát triển chung, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, ô tô điện trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi nền tảng, cấu trúc của các nền kinh tế truyền thống để chuyển đổi sang kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo.
3. Về hợp tác quốc phòng - an ninh:
- Tăng cường hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng thông qua tích cực đối thoại chiến lược quốc phòng ở các cấp; nghiên cứu khả năng thiết lập cơ chế tham vấn quốc phòng cấp làm việc; tăng cường hợp tác đào tạo, trước mắt là đào tạo phi công quân sự của Việt Nam tại Học viện Ben-cốp-xki. Thúc đẩy hợp tác kỹ thuật quân sự song phương; sớm cử lại Tùy viên Quốc phòng của Bulgaria tại Việt Nam.
- Mở rộng hợp tác trong lĩnh vực huấn luyện và đào tạo; chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình chuẩn bị lực lượng tham gia các hoạt động gìn giữ hoà bình của Liên hợp quốc, ứng phó với khủng hoảng, thiên tai và các tình huống khẩn cấp trong thời bình.
- Tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh trên cơ sở các Hiệp định hợp tác về an ninh đã ký giữa hai nước; duy trì phối hợp chia sẻ thông tin trong lĩnh vực an ninh, cảnh sát giữa Bộ Công an Việt Nam với Cơ quan Nhà nước về An ninh quốc gia và Bộ Nội vụ Bulgaria; tiếp tục triển khai hiệu quả các Thỏa thuận đã có, nhất là về hợp tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ trên cơ sở hài hòa lợi ích của hai nước.
4. Về hợp tác khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo:
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục phát huy, đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học Bulgaria. Trên cơ sở Thỏa thuận hợp tác mới nhằm phát triển khoa học và công nghệ song phương trong tất cả các lĩnh vực mà hai bên ký năm 2022, Việt Nam và Bulgaria nhận thấy những cơ hội to lớn mà các xu hướng chuyển đổi số, kinh tế xanh, đổi mới sáng tạo... đang mang đến; tận dụng các lĩnh vực mạnh và ưu thế của mỗi bên, phù hợp với định hướng Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045 cùng những nhiệm vụ, thách thức của Viện Hàn lâm hai nước trong giai đoạn Cách mạng công nghiệp 4.0;
- Khẳng định giáo dục - đào tạo là lĩnh vực hợp tác truyền thống có hiệu quả giữa hai nước. Thông qua Thỏa thuận hợp tác giáo dục giai đoạn 2025 - 2028 được ký nhân dịp này giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bộ Giáo dục, Thanh niên và Khoa học Cộng hòa Bulgaria nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo; nhất trí khuyến khích các trường Đại học, các cơ sở đào tạo của hai nước có hình thức quan hệ hợp tác trực tiếp với nhau, bao gồm cả việc phát triển nghiên cứu về Bulgaria tại Việt Nam và nghiên cứu về Việt Nam tại Bulgaria;
- Nhất trí cùng nhau phát triển hợp tác cùng có lợi trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông thông qua tăng cường khuôn khổ thể chế song phương, thúc đẩy kết nối trực tiếp trong khu vực doanh nghiệp.
5. Về hợp tác lao động và dạy nghề:
- Phối hợp tìm kiếm khả năng mở rộng hợp tác trong lĩnh vực lao động và tăng cường hợp tác trong đào tạo nghề ở các lĩnh vực như điều dưỡng, du lịch, xây dựng, dệt may, và các lĩnh vực khác, nhằm hỗ trợ lao động Việt Nam có tiềm năng đi làm việc, dựa trên Bản ghi nhớ về Hợp tác Lao động và Phúc lợi xã hội được ký kết vào năm 2018 giữa Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Việt Nam và Bộ Lao động, An sinh xã hội Bulgaria.
6. Về nông nghiệp, chăn nuôi và thủy sản:
- Xác nhận tiềm năng to lớn trong việc mở rộng hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản, cũng như trong lĩnh vực công nghiệp thực phẩm, bao gồm sản xuất rượu vang;
- Hỗ trợ nỗ lực của Việt Nam trong việc tăng cường xuất khẩu nông lâm thuỷ sản vào thị trường EU tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng cao và truy xuất nguồn gốc;
- Khuyến khích sự phát triển của nền kinh tế tuần hoàn và nền kinh tế xanh, khuyến khích và hỗ trợ lẫn nhau cùng đạt được mục tiêu nuôi trồng và khai thác thuỷ hải sản bền vững, có trách nhiệm và thân thiện với môi trường, nhằm đáp ứng các quy định của EU, đặc biệt là các quy định liên quan đến việc chống đánh bắt thuỷ hải sản bất hợp pháp, không đúng quy định và không khai báo (IUU).
7. Về văn hóa, thể thao và du lịch:
- Nhất trí phối hợp tổ chức các hoạt động kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2025 trên cơ sở Chương trình hợp tác về văn hóa giai đoạn 2024 - 2026 ký năm 2023 giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam với Bộ Văn hóa Bulgaria, bao gồm trao đổi các nhóm văn hóa và nghệ thuật, tổ chức các tuần phim và triển lãm văn hóa, nghệ thuật;
- Tăng cường trao đổi, hợp tác giữa các Ủy ban Olympic hai nước và có cơ chế hỗ trợ giao lưu tập huấn cho đội tuyển quốc gia các môn thể thao mà hai bên quan tâm;
- Tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm quản lý, tuyên truyền quảng bá, hỗ trợ các chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực du lịch; phối hợp trong thủ tục cấp thị thực cho công dân hai nước thông qua Kế hoạch hợp tác trong lĩnh vực du lịch giai đoạn 2024 - 2026 ký năm 2023 giữa Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Du lịch Bulgaria.
8. Về hợp tác địa phương:
- Khẳng định hợp tác địa phương hai nước còn nhiều tiềm năng cần phát huy để thúc đấy quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống; nhất trí hỗ trợ các địa phương hai nước tăng cường các hoạt động hợp tác và thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị phù hợp với nhu cầu của hai bên; tăng cường xúc tiến thương mại, đầu tư, hoan nghênh các địa phương hai bên triển khai ký kết và thực hiện các nội dung hợp tác (giữa Cần Thơ - Ruse) nhân dịp này.
9. Về hợp tác phát triển:
- Tiếp tục tăng cường quan hệ trong lĩnh vực hợp tác phát triển thông qua việc xác định các lĩnh vực hỗ trợ ưu tiên cho Việt Nam, theo nhu cầu và phù hợp với các văn bản hiện có của EU, bao gồm các Sáng kiến Nhóm châu Âu và Cửa ngõ toàn cầu, trong nỗ lực đạt được các Mục tiêu của Liên hợp quốc về phát triển xã hội, kinh tế và môi trường bền vững (SDGs).
10. Về cộng đồng người Việt Nam tại Bulgaria:
- Khẳng định công dân Việt Nam đã học tập và làm việc tại Bulgaria và cộng đồng người Việt Nam hiện đang sinh sống tại Bulgaria là nhân tố quan trọng trong việc thắt chặt quan hệ hữu nghị giữa hai nước, đóng góp tích cực cho việc phát triển quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư giữa hai nước; tiếp tục cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt tại Bulgaria cũng như công dân Bulgaria sinh sống tại Việt Nam sinh sống, học tập, làm việc ổn định và phát huy vai trò cầu nối cho quan hệ hai nước./.