Nuôi trồng thủy sản: Công nghệ hiện đại tạo nguồn nguyên liệu thực phẩm an toàn

STNN - Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngành chế biến thực phẩm và đảm bảo an toàn thực phẩm, nhiều công nghệ nuôi trồng thủy sản hiện đại đã được phát triển và triển khai trên khắp thế giới.

LTS: Ngành công nghiệp thực phẩm đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng về việc cung cấp nguyên liệu đầu vào sạch và bền vững. Trong bối cảnh tăng trưởng dân số toàn cầu và tình hình tài nguyên biển bị suy giảm, nguồn nguyên liệu từ ngư nghiệp trở nên đặc biệt quan trọng. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngành chế biến thực phẩm và đảm bảo an toàn thực phẩm, nhiều công nghệ nuôi trồng thủy sản hiện đại đã được phát triển và triển khai trên khắp thế giới. Bài viết này sẽ giới thiệu một số trong những công nghệ này và cách chúng đóng góp vào việc tạo ra nguồn nguyên liệu đầu vào sạch cho ngành chế biến thực phẩm.

Công nghệ hiện đại giúp cung cấp dữ liệu tốt hơn cho người nuôi thủy sản, từ đó tạo nguồn nguyên liệu đảm bảo chất lượng cho ngành chế biến thực phẩm - Nguồn: Internet
Công nghệ hiện đại giúp cung cấp dữ liệu tốt hơn cho người nuôi thủy sản, từ đó tạo nguồn nguyên liệu đảm bảo chất lượng cho ngành chế biến thực phẩm - Nguồn: Internet

Nuôi trồng thủy sản bền vững: Một trong những xu hướng quan trọng của ngày nay là nuôi trồng thủy sản bền vững. Các hệ thống nuôi trồng thủy sản bền vững thường kết hợp sử dụng nguồn nước tái sử dụng, quản lý chất thải hiệu quả, và giảm sử dụng hóa chất độc hại. Điều này giúp giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường và cung cấp nguyên liệu đầu vào thủy sản sạch.

Nuôi trồng thủy sản áp dụng cảm biến (sensor) và công nghệ IoT: Công nghệ Internet of Things (IoT) đã thay đổi cách quản lý các trang trại nuôi trồng thủy sản. Công nghệ cảm biến (sensor) và IoT (Internet of Things) giám sát các thông số môi trường như oxy, độ mặn, nhiệt độ từ xa thông qua các thiết bị có chức năng cảm biến. Công nghệ này đang được áp dụng rộng rãi trong nuôi trồng thủy sản, bao gồm:

- Giám sát tự động các thông số liên quan đến chất lượng nước trong quá trình nuôi trồng thủy sản.

- Theo dõi các khu vực nuôi trồng có diện tích lớn thông qua việc triển khai mạng cảm biến không dây, hạ tầng máy chủ, phần mềm và Internet; có thể lưu trữ, phân tích và cảnh báo kịp thời về bất kỳ biến động nào trong môi trường.

- Hệ thống các trạm đo được thiết kế với phao nổi trên mặt nước với cơ cấu cơ khí cân bằng, chịu được tải trọng lớn, xử lý, tính toán mạnh mẽ, thực hiện được các thuật toán phức tạp, đảm bảo họat động giám sát liên tục trong thời gian dài; có thể thu thập thông số môi trường tự động như nhiệt độ, độ mặc, độ pH, độ oxy hòa tan (DO) và độ oxy hóa khử (ORP).

- Trạm thu thập dữ liệu trên mặt đất được đặt tại các vị trí phù hợp trong khu vục nuôi tôm để có thể giao tiếp với tất cả các trạm giám sát tự động trên các phao thông qua kết nối mạng không dây và truyền dữ liệu tới máy chủ xử lý trung tâm qua mạng di động.

- Cung cấp nhiều biểu đồ và bảng biểu (bao gồm cả dạng số và đồ thị) để hiển thị thông tin một cách trực quan.

Nuôi trồng thủy sản bằng phương pháp recirculating aquaculture systems (RAS): RAS là một hệ thống tái sử dụng nước tiên tiến, cho phép người nuôi trồng kiểm soát chất lượng nước một cách chính xác và hiệu quả. Hệ thống này giảm nguy cơ ô nhiễm môi trường và đảm bảo rằng nguyên liệu đầu vào sản xuất ra đều sạch và an toàn.

Nuôi trồng thủy sản sử dụng hệ thống thủy canh (aquaponics): Aquaponics là một phương pháp kết hợp nuôi trồng cây thủy canh và nuôi trồng thủy sản trong một hệ thống duy nhất. Sự tương tác giữa thủy sản và cây trồng giúp tạo ra một hệ thống cân bằng tự nhiên, làm giảm cần thiết sử dụng hóa chất và tạo ra nguyên liệu đầu vào thực phẩm sạch.

Hệ thống giám sát môi trường nước thủy sản phục vụ nuôi tôm, cá
Hệ thống giám sát môi trường nước thủy sản phục vụ nuôi tôm cá - Nguồn: Internet.

Nuôi trồng thủy sản ứng dụng công nghệ sinh học: Công nghệ sinh học đã giúp tạo ra các sản phẩm thủy sản sạch và an toàn bằng cách sử dụng vi sinh vật có lợi để kiểm soát tác nhân gây bệnh và cải thiện chất lượng nước.

Công nghệ Biofloc đã trở thành một xu hướng quan trọng trong ngành nuôi tôm tại Việt Nam. Được biết đến như hệ thống nuôi tôm thân thiện với môi trường, Biofloc sử dụng hệ thống vi sinh vật để kiểm soát chất lượng nước và nuôi tôm trong môi trường đóng kín. Công nghệ này giúp giảm nguy cơ bệnh tật và thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành nuôi tôm. Biofloc đã chứng tỏ tiềm năng lớn trong việc cung cấp nguồn tôm sạch và bền vững cho thị trường thực phẩm Việt Nam, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường.

Nuôi trồng thủy sản bằng cách sử dụng thức ăn thủy sản thay thế: Thay vì sử dụng thức ăn thủy sản sản xuất từ nguồn cá hoang dã, ngành công nghiệp thủy sản hiện đang phát triển thức ăn thay thế dựa trên cây trồng và vi sinh vật. Điều này giúp giảm áp lực đánh bắt nguồn cá hoang dã và tạo ra nguồn nguyên liệu đầu vào thủy sản bền vững.

Những công nghệ nuôi trồng thủy sản tiên tiến này đang cùng nhau tạo nên một tương lai cho ngành chế biến thực phẩm, với nguyên liệu đầu vào sạch, an toàn, và bền vững. Việc đầu tư và phát triển thêm các công nghệ này là một bước quan trọng trong việc đảm bảo rằng ngành chế biến thực phẩm có thể đáp ứng nhu cầu của thị trường mà vẫn bảo vệ tài nguyên và môi trường.

Hoàng Giáp - Quỳnh Giang