STNN – Thụy Điển đã triển khai một dự án nuôi trồng thủy sản cải tiến, sử dụng nước thải của hệ thống RAS trên đất liền để canh tác trong nhà kính, nhằm hiện thực hóa khái niệm nuôi cá và trồng rau thuỷ canh (Aquaponics).
Dự án sẽ đầu tư 3,7 triệu euro, có kế hoạch mỗi năm sản xuất 8 tấn cá hồi Đại Tây Dương và 100 tấn rau. Mặc dù dự án có quy mô nhỏ, nhưng cơ sở này có những nâng cấp độc đáo, hoàn toàn khác với hệ thống aquaponics truyền thống.
Rất khác so với mô hình truyền thống
Mô hình trước đó là “cộng sinh”, trong đó cá và thực vật phụ thuộc lẫn nhau, những thay đổi của một trong hai bên sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định của toàn bộ hệ thống.
Ví dụ, nếu cá bị bệnh hoặc chết, thực vật sẽ mất nguồn dinh dưỡng, từ đó không thể phát triển bình thường. Ngược lại, khi thực vật chết, chúng không thể lọc được chất thải trong nước, dẫn đến môi trường sống của cá bị suy thoái.
Ngày nay, dự án áp dụng mô hình “hợp tác” mới, trong đó các ao cá và hệ thống cây trồng có thể hoạt động độc lập. Khi cả hai được sử dụng cùng nhau, chúng có thể chia sẻ tài nguyên và tiết kiệm chi phí, mang lại lợi ích lớn hơn.
Ví dụ, nước thải ao cá chứa một lượng lớn nitơ, là nguồn dinh dưỡng lý tưởng cho cây trồng. Do đó, nước thải có thể được sử dụng để cung cấp phân bón cho cây trồng trong nhà kính, giảm chi phí bón phân. Đồng thời, nhiệt lượng do nhà kính tạo ra, có thể dùng để làm nóng nhiệt độ nước của ao nuôi.
Vi khuẩn do cá sản sinh ra còn có thể giúp chuyển hóa chất dinh dưỡng thành chất hữu cơ, để thực vật dễ dàng hấp thụ. Ngoài ra, bùn trong ao nuôi cá còn chứa lượng lớn lân để cây trồng có thể hấp thụ hiệu quả, dự án còn trang bị hệ thống xử lý bùn sinh học.
Công ty Agtira của Thụy Điển dẫn đầu dự án cho biết, phương pháp mới này giải quyết được các vấn đề trong aquaponics truyền thống. Cho dù ngay cả khi có vấn đề ở một bộ phận, bộ phận còn lại vẫn có thể tiếp tục hoạt động bình thường, nhờ đó cải thiện tính ổn định và hiệu quả của toàn bộ hệ thống.
Tổng quan dự án
Agtira là một công ty công nghệ thực phẩm có trụ sở tại Thụy Điển, chuyên trồng rau và cá gần các siêu thị địa phương; cung cấp cho các nhà bán lẻ sản phẩm tươi từ nhà kính, thông qua các thỏa thuận cung cấp dài hạn. Công ty hiện có bốn nhà kính ở Thụy Điển, cũng như một trang trại RAS để nuôi cá hồi salmon di cư còn cá hồi trout không di cư, cũng như một trại giống để cung cấp cá con cho cơ sở mới.
Dự án mới sẽ được đặt tại Östersund Thụy Điển, gần đại siêu thị của “người khổng lồ” bán lẻ địa phương ICA Maxi, nhằm giảm thời gian và chi phí vận chuyển. Dự án được dẫn dắt bởi công ty kỹ thuật nuôi trồng thủy sản Landing Aquaculture trên đất liền của Hà Lan, nơi cung cấp các hệ thống RAS nhỏ gọn. Đây không chỉ là cơ sở nuôi cá, mà còn là tập hợp công nghệ kỹ thuật nuôi trồng thủy sản tiên tiến. Trong quá trình thiết kế dự án, Landing Aquaculture cũng hợp tác với Alde Akva, để thực hiện một loạt cải tiến kỹ thuật cho dự án.
Những cải tiến này bao gồm: sử dụng Quy trình oxy hóa nâng cao (AOP) thay vì ozone để xử lý nước thải, sử dụng hệ thống thoát nước thành bên để tăng tốc độ vận chuyển cá và sử dụng lò phản ứng sinh học để điều chỉnh lượng chất dinh dưỡng hòa tan, nhằm đảm bảo lượng chất dinh dưỡng phù hợp đến nhà kính.
Sẽ sớm được đưa vào sản xuất
Hiện tại, dự án đang trong giai đoạn xây dựng, dự kiến sẽ hoàn thành vào nửa đầu năm nay, đợt ra mắt đầu tiên vào mùa hè dự kiến sẽ đạt được vào năm 2025. Agitra cho biết, họ có kế hoạch thiết lập các quầy bán cá và sushi tại các cửa hàng bán lẻ để quảng bá cá hồi salmon di cư còn cá hồi trout không di cư, tới người tiêu dùng khi nguồn cung ổn định. Việc ra mắt dự án đổi mới này đánh dấu sự khám phá và thực hành chuyên sâu về khái niệm aquaponics.
Diệu Huyền (theo Yiyuye)
