STNN – Lợn quay Lạng Sơn và Gà sáu ngón Mẫu Sơn là 02 sản phẩm được triển khai thực hiện trong 02 Dự án xây dựng nhãn hiệu chứng nhận, thuộc Đề án triển khai Chiến lược sở hữu trí tuệ đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Nguồn gen quý từ những giống gà đặc sản
- Hành trình tìm chỗ đứng cho gà giống nội
- Vịt bầu Quỳ Châu đang từng bước được khôi phục
Hai sản phẩm này cũng nằm trong Chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP. Ngày 10/02/2023, sản phẩm Lợn quay và Gà sáu ngón Mẫu Sơn của tỉnh Lạng Sơn đã được Cục Sở hữu trí tuệ – Bộ Khoa học và Công nghệ cấp văn bằng chứng nhận nhãn hiệu cho sản phẩm tại Quyết định số 382/QĐ–SHTT và Quyết định số 384/QĐ–SHTT.
Gà 6 ngón, là loại rất đặc trưng của chỉ có riêng tại vùng núi Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn đã được bà con dân tộc nơi đây nuôi từ lâu. Từ khi gà mới nở đã có nhiều ngón chân mọc thành chùm ở cổ chân gần với vị trí cựa của các giống gà khác.
Gà 6 ngón Mẫu Sơn có trọng lượng trung bình từ 1,5 – 2,5kg/con. Thân hình cân đối, nhanh nhẹn, đầu nhỏ, tròn, mắt linh hoạt, lông dày, chân có 6 ngón. Các màu lông cơ bản của gà Mẫu Sơn là đỏ, đen, vàng, trắng, hoa mơ. Bàn chân gồm 6 ngón với 3 ngón trước dài và xòe rộng, ngón sau ngắn vững chắc và thêm hai ngón phụ thường bé, ngắn và nằm sát với nhau mọc phía trên ngón sau.
Thịt gà săn chắc, chất lượng thịt thơm ngon đậm đà đặc trưng. Từ xưa, trong các bữa cỗ truyền thống của người dân tộc Lạng Sơn, món thịt gà 6 ngón đã được sử dụng làm món ăn chính; cho đến nay, đây vẫn là món ăn được nhiều người sử dụng để đãi khách quý. Gà 6 ngón Mẫu Sơn, huyện Lộc Bình đã được bình chọn và đạt danh hiệu Top 10 Thương hiệu Vàng nông nghiệp Việt Nam năm 2021.
Lợn quay Lạng Sơn là món ăn truyền thống mang nhiều nét đặc trưng của tỉnh Lạng Sơn. Được biết, món ăn này đã có mặt tại Lạng Sơn từ hơn 1 thế kỷ trước. Giờ đây, lợn quay được người dân trên địa bàn tỉnh sử dụng trong những bữa ăn ngày thường hoặc đãi khách, vào dịp lễ tết, cưới hỏi, ma chay… Không những thế, món ăn này còn được lan tỏa ra nhiều tỉnh thành trong cả nước và được người tiêu dùng yêu thích.
Ở bất kỳ lễ hội nào trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, người ta cũng có thể bắt gặp những quầy hàng bày bán thịt lợn quay thơm nức, nóng hổi, vàng rộm. Từ năm 2013, Hội Kỷ lục gia Việt Nam, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xếp hạng lợn quay nằm trong Top 50 món ăn đặc sản nổi tiếng của Việt Nam.
Lợn quay Lạng Sơn được quay nguyên con. Nguyên liệu tẩm ướp chính cho lợn quay gồm: mật ong, lá mác mật tươi, quả mác mật, đậu phụ nhự, tàu choong và một số loại gia vị khác. Sau khi ướp gia vị vào bụng lợn, người ta sẽ khâu kín lại bằng chỉ, để lúc quay nước và gia vị không bị rơi ra ngoài.
Tạo màu cho lợn quay là một trong những bước quan trọng nhất. Để da có màu đẹp, người quay thường phết mật ong và quay đều tay cho đến khi con lợn xuất hiện màu nâu cánh gián. Lợn được quay trên than hồng trong khoảng từ 2 – 3 giờ, tùy vào độ nóng của than hồng và trọng lượng con lợn.
Món lợn quay Lạng Sơn ngon phải có màu vàng óng, giòn và mượt. Nước từ thịt và xương được giữ nguyên hòa với các loại gia vị cho ra miếng thịt quay mềm, ngọt. Mùi thơm tự nhiên của thịt lợn hòa quyện với mùi thơm của lá mác mật khiến món ăn rất đặc trưng, thơm ngon.
Việc Lợn quay Lạng Sơn và Gà sáu ngón Mẫu Sơn, Lạng Sơn được cấp văn bằng chứng nhận nhãn hiệu có ý nghĩa rất lớn trong việc phát triển thương hiệu các sản phẩm đặc trưng địa phương sau khi xác lập quyền sở hữu trí tuệ.
Bảo Khánh
