Ngành nuôi trồng thủy sản tại Siberia vừa ghi nhận một bước đột phá lớn với việc nuôi thành công cá hồi đốm đỏ Putorana giàu dinh dưỡng, đạt trọng lượng thương phẩm 3 kg. Các nhà khoa học đang tích cực giới thiệu loài cá có nguồn gốc từ hồ Sobachye (vùng Taimyr thuộc Bắc Cực) này, bởi chúng chứa hàm lượng axit béo không bão hòa đa omega-3 chuỗi dài rất cao. Đây được xem là một trong những loài cá mang lại lợi ích sức khỏe lớn nhất thế giới.
Tuần qua, Văn phòng Dự án Phát triển Bắc Cực (ADPO) đã báo cáo về sự thành công của hoạt động nuôi thử nghiệm. Cơ quan này xác nhận cá tại hai cơ sở sản xuất khác nhau thuộc Lãnh thổ Krasnoyarsk đều đã đạt được trọng lượng mục tiêu.
Giá trị dinh dưỡng kỷ lục
Trọng tâm của dự án xuất phát từ một khám phá độc đáo cách đây vài năm của các nhà nghiên cứu thuộc Chi nhánh Siberia - Viện Hàn lâm Khoa học Nga (SBRAS) và Đại học Liên bang Siberia (SFU). Họ đã phát hiện quần thể cá hồi đốm đỏ tại hồ Sobachye (thuộc Cao nguyên Putorana rộng lớn) sở hữu hàm lượng axit béo omega-3 thiết yếu cao kỷ lục. Những dưỡng chất này đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người, hỗ trợ tích cực cho hệ tim mạch và thần kinh, thúc đẩy quá trình trẻ hóa làn da và giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa thần kinh ở não bộ.
Thí nghiệm nuôi trồng thủy sản
Ban đầu, trứng cá hồi đốm đỏ Bắc Cực được chia thành hai nhóm và chuyển đến hai địa điểm khác nhau để thử nghiệm, đó là một cơ sở tại vùng khí hậu ấm áp thuộc huyện Balakhtinsky, phía nam vùng Krasnoyarsk và trại cá giống Norilsk, nằm gần môi trường sống tự nhiên của loài cá này.
Giai đoạn mới nhất của quy trình kiểm soát đã khẳng định tính khả thi của dự án khi cá đạt trọng lượng 3 kg - bước tiến đáng kể hướng tới quy mô thương mại. Theo Tiến sĩ Glushchenko, trong môi trường tự nhiên, cá hồi Putorana trưởng thành thậm chí có thể phát triển lớn hơn, đôi khi đạt trọng lượng từ 14-20 kg.
Các nhà nghiên cứu cũng đã tỉ mỉ lấy mẫu sinh vật đáy và trầm tích tại hồ Sobachye để mô phỏng chính xác chế độ ăn tự nhiên, đồng thời tìm hiểu cơ chế tạo nên thành phần sinh hóa độc đáo của loài cá này. Đây là bước then chốt để đảm bảo cá nuôi vẫn duy trì được giá trị dinh dưỡng vượt trội như cá hoang dã.
Mô hình phát triển bền vững cho Bắc Cực
Các nhà khoa học nhấn mạnh, nuôi trồng thủy sản là giải pháp bền vững duy nhất để khai thác nguồn tài nguyên này. Nhiều hồ ở Bắc Cực, như các hồ trên Cao nguyên Putorana, nằm ở những vùng xa xôi, nguyên sơ và có hệ sinh thái dễ bị tổn thương. Do đó, các phương pháp đánh bắt thương mại truyền thống thường kém hiệu quả hoặc bất khả thi. Tại những khu vực này, hoạt động khai thác chủ yếu giới hạn ở các phương thức truyền thống của cộng đồng bản địa.
Việc xây dựng đàn cá bố mẹ là một khoản đầu tư dài hạn, dự kiến mất từ 5-7 năm, bao gồm cả việc định kỳ bổ sung vật liệu di truyền từ các quần thể cá hoang dã để cải thiện nguồn gen. Quy trình tỉ mỉ này nhằm mục đích phát triển một loài cá khỏe mạnh, giàu dinh dưỡng, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và phát triển kinh tế cho vùng Bắc Cực thuộc Siberia trong tương lai.
